05/11/2018Odzyskanie niepodległości w 1918 roku zapoczątkowało intensywny proces odbudowy administracji państwa polskiego i gospodarki narodowej. Niewątpliwie potrzeba integracji i modernizacji rolnictwa była jednym z głównych wyzwań gospodarczych. Prowadzenie skutecznej polityki rolnej wymagało stworzenia systemu obserwacji wyników silnie zróżnicowanych gospodarstw chłopskich. W tym celu w 1926 roku wdrożono system rachunkowości rolnej, którego głównym celem było dostarczenie sytuacji o wynikach indywidualnych gospodarstw rolnych na potrzeby polityki rolnej i badań naukowych. Równolegle gromadzone informacje służyły doskonaleniu produkcji i poprawie wyników ekonomicznych gospodarstw rolnych oraz upowszechnianie rachunkowości w środowisku rolników. W pierwszym okresie funkcjonowania systemu dane pozyskiwane z gospodarstw rolnych opracowywane były w Państwowym Instytucie Naukowym Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach. W okresie II wojny światowej dane gromadzone w systemie służyły dezinformacji okupanta, a nieliczne gospodarstwa kontynuowały potajemnie prowadzenie rzetelnych zapisów. Po zakończeniu II wojny światowej rolę koordynatora systemu przejął Instytutu Ekonomiki Rolnictwa z siedzibą w Warszawie. Mimo nacisków na kolektywizację rolnictwa w ramach gospodarki centralnie planowanej, analizy prowadzone w oparciu o dane zbierane z gospodarstw rolnych konsekwentnie wskazywały na sprawność rolnictwa indywidualnego. Rachunkowość rolna w tym okresie obok stymulowania rozwoju gospodarczego służyła także ochronie podstawowych praw rolników w Polsce. Przemiany społeczno-gospodarcze zapoczątkowane pod koniec XX wieku wymusiły reorganizację sieci rachunkowości rolnej. Mimo, że wypracowane przez dekady rozwiązania metodyczne nie odbiegały od światowych standardów w warunkach transformacji gospodarczej konieczne było ograniczenie ilości prowadzonych książek rachunkowych. Niemniej zapotrzebowanie na informację o wynikach gospodarstw rolnych uległo zwiększeniu, zwłaszcza wraz z podjęciem negocjacji warunków przystąpienia do Unii Europejskiej. Dane rachunkowe stały się głównym źródłem informacji o wynikach gospodarstw w Polsce z możliwością porównania z odpowiadającymi im gospodarstwami innych krajów członkowskich. Wysoka jakość danych gromadzonych w systemie rachunkowości rolnej miała niejednokrotnie decydującą rolę w argumentowaniu programów rozwojowych dla rolnictwa w Polsce. Blisko 100 letnie doświadczenia rachunkowości rolnej we wspieraniu procesów rozwojowych rolnictwa w Polsce zostały zintegrowane z europejskim systemem Farm Accountancy Data Network. Tym samym idea sieci gospodarstw rolnych mających na celu wspieranie procesów rozwojowych rolnictwa, w tym interesów rolników w Polsce, stała się także częścią sieci na rzecz rozwoju rolnictwa europejskiego.
 |
 |
 |
