Dane udostępniane są w publikacjach IERiGŻ-PIB i na indywidualny wniosek.
Dane w publikacjach IERiGŻ-PIB są zagregowane i prezentowane według standardowych klasyfikacji gospodarstw rolnych stosowanych w UE i Polsce.
IERiGŻ-PIB udostępnia również dane w postaci szeregów czasowych według różnych grupowań, a także z uwzględnieniem zmian metodycznych.
Indywidualny (także instytucjonalny) wniosek wnioskodawca musi najpierw przesłać na adres [email protected] w formie elektronicznej. Tylko kompletnie wypełnione wnioski będą rozpatrywane przez Kierownika ZRGR.
Istnieje możliwość zamówienia danych rachunkowych, w formie opracowania tabelarycznego wybranych zmiennych, dla grupy nie mniejszej niż 15 gospodarstw, a ponadto – uzyskania dostępu do anonimowych (bez możliwości identyfikacji konkretnego gospodarstwa) danych Polskiego FADN. Dostęp do danych odbywa się na komputerze Instytutu, w siedzibie IERiGŻ-PIB. Z komputera można dostać wygenerowane samodzielnie opracowania dla grupy nie mniejszej niż 15 gospodarstw.
Po przygotowaniu wstępnej listy zmiennych (najlepiej użyć symboli stosowanych w IERiGŻ-PIB, prezentowanych np. w publikacjach dotyczących wyników standardowych i w wykazie kodów z lat, dla których dane mają być przygotowane), należy skontaktować się z osobą odpowiedzialną za udostępnianie danych wysyłając mail na adres [email protected] . Po konsultacjach i zaakceptowaniu wniosku przez Kierownika ZRGR jest on realizowany w porozumieniu z wnioskodawcą.
Osoby planujące przeprowadzenie analiz danych rachunkowych proszone są o wcześniejszy kontakt z IERiGŻ-PIB ([email protected]) w celu ustalenia zakresu i zasad współpracy.
Poszczególne etapy procedury pozyskiwania danych zostały przedstawione na poniższym schemacie (kliknij, aby powiększyć):
1. Spełnianie norm dobrej kultury rolnej jest warunkiem otrzymywania płatności bezpośrednich oraz płatności obszarowych w ramach II filaru WPR. Jeżeli ww. płatności wykazano w gospodarstwie to powinny być wypełnione punkty GAEC 1 – GAEC 9.
– odpowiedz [T] powinna zostać wybrana, jeśli rolnik prowadzi działalność rolniczą zgodnie w wymienioną normą,
– odpowiedz [N] powinna zostać wybrana, jeśli zgodność z daną normą nie jest zachowana w gospodarstwie,
– odpowiedz [D], tj. ‘nie dotyczy’ powinna zostać wybrana:
– w przypadku norm: GAEC 2, GAEC 7, ponieważ normy te nie obowiązują w roku obrachunkowym 2023,
– w sytuacji, gdy dany element nie występuje w gospodarstwie, np. w GAEC 1 ‘Utrzymywanie TUZ’ jeśli w gospodarstwie nie ma TUZ.
2. Norma GAEC 8 – obszary i elementy nieprodukcyjne jako jedyne są wskazywane we wniosku na kampanię 2023. Jeżeli ww. wniosku wskazano obszary i elementy nieprodukcyjne to w wierszu dla normy GAEC 8 powinna zostać wybrana odpowiedź [T], oraz wypełniona część z wykazem obszarów i elementów nieprodukcyjnych tj. GAEC 8: Element proekologiczny;
3. GAEC 8: Element proekologiczny – wskazane obszary: grunty ugorowane, grunty ugorowane z roślinami miododajnymi, międzyplony ścierniskowe lub międzyplony ozime lub wsiewki w uprawę główną, rośliny bobowate drobnonasienne lub bobowate grubonasienne powinny zostać uwzględnione w KOiZ, w tabeli 2 ‘Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania’ (ugory), i/lub tabeli 4 ‘Uprawy’ (uprawy na ugorach – pod kodem konkretnej uprawy, np. pszenicy ozimej, międzyplony, uprawy bobowate).
W przypadku, gdy pojawi się komunikat o błędzie niezgodności powierzchni, należy podać w wyjaśnieniu, że jest to odstępstwo od zakazu prowadzenia produkcji rolniczej na ziemi ugorowanej.
Rośliny miododajne, uprawiane w celu pożytku dla pszczół w ramach ekoschematu ‘Obszary z roślinami miododajnymi’ prosimy kodować w tab. 4 KOiZ w zależności od przeznaczenie uprawy po zakończeniu miodobrania. Jeżeli uprawa jest zaorywana to właściwym kodem będzie 64-30-00 ‘Nawozy zielone’, jeżeli jest później wykorzystywana na paszę to 61-59-00 ‘Pozostałe polowe uprawy pastewne na zielonkę’.
Przykładowa faktura z PGE:
W opisanej sytuacji, obliczenia na podstawie danych z faktury powinny wyglądać następująco:
Kolorem żółtym oznaczono sumę energii wprowadzonej do sieci z instalacji PV wg wskazań nr 1 i nr 2. W sumie jest to 4478 kWh (=2580 kWh (taryfa 1) + 1898 kWh (taryfa 2)).
Kolorem niebieskim oznaczone zostały zapisy dotyczące energii pobranej z sieci energetycznej. W tym zestawieniu są one rozdzielone wg tego czy energia pobrana została rozliczona energią wprowadzoną do sieci z instalacji PV (wiersz ‘Ilość rozliczonej energii pobranej’) czy też nie (wiersz ‘Pozostała do rozliczenia ilość energii pobranej’). W przypadku energii pobranej, która została rozliczona energią wprowadzoną do sieci z instalacji PV jest to odpowiednio 2064 kWh (taryfa 1) i 1518 kWh (taryfa 2) ponieważ ilość energii wprowadzonej do sieci z instalacji PV jest korygowana w rozliczeniach o wskaźnik 0,8.
W celu uzyskania informacji nt. ilości energii pobranej z sieci energetycznej należy zsumować wskazania liczników, tj. 2064 kWh + 3513 kWh oraz 1518 kWh + 8083 kWh. Łącznie jest to 15178 kWh. Identyczne obliczenia należy przeprowadzić dla okresu przed 2022-07-01 (z wcześniejszej faktury), a następnie zsumowane ilości wpisać odpowiednio w tab. ‘Informacje ogólne’ KOiZ w punkcie 3.16.1 „Ilość energii elektrycznej wprowadzonej do sieci energetycznej” oraz 3.15 „Ilość energii elektrycznej pobranej z sieci energetycznej”.
UWAGA: Uzupełnienie danych w punkcie 3.16.2 „Ilość energii elektrycznej wytworzonej ze źródeł odnawialnych” w tab. ‘Informacje ogólne’ KOiZ wymaga posiadania przez rolnika aplikacji dostarczonej przez producenta instalacji PV lub odczytu wskazań na kontrolerze instalacji PV. Jeżeli uzyskanie takiej informacji nie jest możliwe, należy wpisać odpowiednie wyjaśnienie do komunikatu testu, który ewentualnie mógłby się pojawić w takiej sytuacji.
Pomoc taką należy zapisać kodem 29-39-nn, z kodem uszczegółowienia:
– 21 – Nadzwyczajna pomoc dostosowawcza dla producentów jabłek;
– 22 – Nadzwyczajna pomoc dostosowawcza dla producentów świń.
W tabeli 2 KOiZ uprawy w ramach zazielenienia prowadzoną na ugorach należy wykazać w kolumnie 7 „Ugory na GO, objęte dopłatami”, natomiast w tabeli 4 KOiZ pod kodem danej uprawy, z kodem typu uprawy zgodnym z okresem prowadzenia uprawy (1 lub 2).
W przypadku, gdy pojawi się komunikat o błędzie niezgodności powierzchni, należy podać w wyjaśnieniu, że jest to odstępstwo od zakazu prowadzenia produkcji rolniczej na ziemi ugorowanej.
W przypadku kiedy wydatek jest jednorazowy i cały montaż przeprowadza firma, dopuszczalna jest ewidencja w KWiW instalacji fotowoltaicznej kodem środka trwałego (17-60-nn).
Płatność RMG powinna być odnotowana w tab.17 SAiZ „Dotacje inwestycyjne do rozliczenia” pod kodem 24-45-nn, z podanym rokiem przyznania dotacji, wartością dotacji, przewidywaną liczbą lat rozliczania dotacji (podajemy orientacyjną liczbę lat użytkowania najdroższego środka trwałego planowanego do zakupu). W przypadku dotacji do restrukturyzacji małych gospodarstw, nie należy jej rozpisywać na poszczególne grupy środków trwałych, w kol.6 „Grupa środków trwałych” powinno być wstawione 0 (zero).
W tab.14 a) SAiZ „Należności” powinna być, z tym samym kodem, odnotowana kwota drugiej części płatności (12 000 zł).
Przykład: W roku 2022, dla dotacji, o której pierwszą ratę rolnik wystąpił w 2021, a liczba lat eksploatacji najdroższego środka trwałego, planowanego do zakupu, została oceniona na 15 lat, zapisy w SAiZ powinny wyglądać następująco:
Tab.17 SAiZ Dotacje inwestycyjne do rozliczenia:
tab.14 a) SAiZ Należności:
Jeżeli pomoc została przyznana ze środków krajowych (pomoc publiczna) w ramach działania „Pomoc dla producenta rolnego, któremu zagraża utrata płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym w związku z epidemią COVID – 19”, należy ewidencjonować ją kodem 29-39-nn „Pozostałe dotacje i wsparcie o charakterze wyjątkowym”, z kodem uszczegółowienia „7” („Pomoc dla producentów rolnych, którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym w związku z epidemią COVID – 19”).
Natomiast jeżeli pomoc została przyznana w ramach PROW 2014-2020 (Działanie M21: „Pomoc dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem COVID-19”), należy użyć kodu 24-92-nn. Nie jest on uwzględniony w „Instrukcji kodowania i wykazach kodów 2021”, ponieważ konieczność wprowadzenia nowego kodu pojawiła się zbyt późno, aby (z uwagi na wymogi cyklu wydawniczego) było możliwe dokonanie uzupełnienia.
Przyznane tymczasowe nadzwyczajne wsparcie producentom świń należy zaewidencjonować kodem 29-39-nn „Pozostałe dotacje i wsparcie o charakterze wyjątkowym”, opisując dokładnie w kolumnie „Wyszczególnienie” jakiej konkretnie dotacji dotyczy dany zapis. Podczas wpisywania danych w systemie RDR należy dodatkowo określić kod działania, w tym przypadku „62”.
AKTUALIZACJA 13.07.2023 Kodem 89-00-00 „Pozostałe przychody i koszty (niematerialne)” ewidencjonujemy następujące zaszłości:
• Dokonany przez rolnika zwrot (np. w wyniku kontroli) dotacji otrzymanych w poprzednich latach obrachunkowych;
• Wpływy z tytułu udostępniania zasobów gospodarstwa (ziemi, zwierząt itp.) do celów eksperymentalnych, badawczych, promocyjnych;
• Zwrócony rolnikowi nadpłacony podatek rolny;
• Dofinansowanie z mleczarni do kontroli użytkowości mlecznej;
• Potrącenie za czasopisma fachowe w ramach transakcji barterowej z SM;
• Premie od sprzedaży produktów z gospodarstwa (np. tuczników), która miała miejsce w ubiegłym roku obrachunkowym, lub gdy na fakturze nie określono dokładnie produktu, którego dotyczy premia;
• Korektę rozliczenia dotyczącą buraków cukrowych wynikającą ze zmiany kursu euro;
• Okazjonalny zbiór z sadu w inwestycji, który nie wszedł jeszcze w pełne owocowanie, (w tab. Wpływy KWiW);
• Odszkodowania za szkody wyrządzone przez dzikie zwierzęta;
• Odszkodowanie od Zakładu Energetycznego za szkody wyrządzone w uprawach;
• Sprzedaż złomu pochodzącego z gospodarstwa rolnego;
• Sprzedaż przepracowanego (zużytego) oleju silnikowego;
• Sprzedaż używanej folii ogrodniczej (jeśli zakup potraktowany był jako koszt bieżący);
• Zwrot kosztów prac polowych wykonanych na dodzierżawionej ziemi, po zerwaniu umowy dzierżawy;
• Opłatę za przelew płacony gotówką (bez pośrednictwa konta bankowego);
• Premię wypłaconą przez cukrownię za obsianie plantacji buraka cukrowego.
Jak widać z zestawienia, pod kodem 89-00-00 zapisujemy przychody i koszty mające bardzo zróżnicowane źródła. Z tego względu, zanim zastosujemy kod 89-00-00 musimy sprawdzić, czy nie ma innego kodu, lepiej opisującego dane zdarzenie.
W takiej sytuacji należy w tab.7 KOiZ „Zużycie produktów własnych” wykazać przekazanie siana na przerób (kodem 65-20-00), podając ilość w kol. 15 „Przeznaczono na przerób: produkty surowe”. W tab. Wpływy KWiW należy zapisać sprzedaż brykietów kodem 65-90-00 „Pozostałe produkty pochodzenia roślinnego przetworzone w gospodarstwie rolnym”. Jeżeli pojawi się komunikat o błędzie, należy wyjaśnić, krótko opisując zaszłość. Należy również pamiętać o wykazaniu kosztów materiałów do przetwórstwa roślin mających charakter kosztów bezpośrednich (kod 57-10-00) oraz o określeniu, jakie były nakłady pracy na działalność OGA i odnotowaniu ich w tab. 1 KOiZ „Zasoby i nakłady pracy..” oraz w tab. Informacje ogólne KOiZ.
W tab.4 KOiZ Uprawy, w kol 12 „Powierzchnia zimowej okrywy zielonej” wpisujemy powierzchnie obsiane roślinami ozimymi do zbioru w roku następnym oraz powierzchnie zajęte przez poplony ozime, natomiast nie wpisujemy upraw trwałych / wieloletnich, takich jak np. łąka.
Takie zdarzenie należy potraktować jako nieodpłatne przekazanie usług i odnotować w KOiZ tab. 9 „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego” kodem 71-19-00 „Pozostałe usługi do produkcji roślinnej”.
Uprawę kukurydzy należy odnotować w tab. 4 KOiZ „Uprawy” podając w kolumnie nr 11 kod powodu braku zbioru równy 3 – „sprzedaż uprawy „na pniu””. Powierzchnia ta musi być również uwzględniona w tab.2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” w kol.5 „Użytki rolne użytkowane”. Sprzedaż należy zaksięgować w KWiW w tab. Wpływy, pod kodem 88-00-00 „Sprzedaż / zakup upraw „na pniu””. Kosztów zbioru rolnik nie poniósł, nie są więc nigdzie odnotowywane.
Przy ewidencjonowaniu preparatów tego rodzaju, kod zależy od rodzaju działalności, w związku z którą substancje te się stosuje: przy produkcji zwierzęcej używamy kodu 52-80-00 „Środki czystości i dezynfekujące do produkcji zwierzęcej”, natomiast w pozostałych przypadkach, kodu 55-00-00 „Pozostałe materiały oraz drobne narzędzia i przedmioty o małej wartości o charakterze ogólnogospodarczym”.
W takim przypadku najbardziej właściwy będzie kod 51-60-00 „Regulatory wzrostu”.
Sprzedaż przepracowanego oleju silnikowego należy odnotować kodem 89-00-00 („Pozostałe przychody i koszty”).
Nie. W opisanej sytuacji nie następuje połączenie dwóch gospodarstw w jedno ponieważ część majątku nadal pozostaje w rękach rodziców. Zgodnie z „Instrukcją prowadzenia zapisów…” nadanie nowego numeru identyfikacyjnego jest konieczne jedynie w sytuacji podziału gospodarstwa między dwóch posiadaczy lub połączenia dwóch gospodarstw w jedno. Natomiast dalsze uczestnictwo w badaniach FADN uzależnione jest od dopasowania powstałych w wyniku podziału gospodarstw do aktualnego planu wyboru.
Także całkowite przekazanie gospodarstwa następcy, który był zaliczany do domowników nie skutkuje zmianą NIG (jest to cały czas to samo gospodarstwo). Jedynie w przypadku, gdy następca prowadził wcześniej własne, niezależne gospodarstwo i przejmuje w całości gospodarstwo rodziców nadanie nowego NIG jest uzasadnione (następuje połączenie dwóch gospodarstw w jedno).
Okazjonalny, niewielki zbiór z drzewek, które jeszcze nie weszły w normalne, towarowe owocowanie, należy zaewidencjonować w tab. Wpływy KWiW kodem 89-00-00 (Pozostałe przychody i koszty (niematerialne)).
Kody do wprowadzenia premii „Młody rolnik” należy wybrać w zależności od programu, z którego jest wypłacane dofinansowanie.
Premii dla młodych rolników, w przeciwieństwie do innych dotacji inwestycyjnych, nie należy rozdzielać na finansowane z niej poszczególne grupy środków trwałych (patrz: „Instrukcja prowadzenia zapisów..” w rozdziale dotyczącym tab.17 SAiZ).
Ad. 1. Kredyt długoterminowy pozostaje długoterminowy do końca spłaty, chyba, że nastąpi zmiana warunków umowy z bankiem. Fakt, że jest to ostatni rok spłaty, nie ma znaczenia.
Ad. 2. Kredyt zostaje oznaczony odpowiednią, pierwszą wolną „enenką” w momencie wpływu do gospodarstwa i pozostaje ona nie zmieniona do zakończenia spłaty, niezależnie, na jaki okres (jeden rok czy więcej) kredyt został zaciągnięty.
Nową plantację należy w momencie jej założenia zaewidencjonować w tab.16 KOiZ „Środki trwałe w budowie: drzewostan leśny, sady i plantacje wieloletnie”, nadając jej kolejną (pierwszą wolną) „enenkę”. Dokładne informacje na ten temat podane są w „Instrukcji prowadzenia zapisów…” w rozdziale, w którym omówiona jest tabela 16 KOiZ „Środki trwałe w budowie: drzewostan leśny, sady i plantacje wieloletnie”.
Starą plantację należy wpisać do tab. 19 KOiZ „Likwidacja”.
Kod powodu braku zbioru = 0 (Nie dotyczy) należy stosować w odniesieniu do upraw jednorocznych roślin ozimych wysianych w bieżącym roku obrachunkowym do zbioru w roku następnym (również poplonów ozimych) – czyli upraw, w przypadku których brak zbioru w danym roku wynika z zasad agrotechniki .
Pomoc taką należy zaewidencjonować kodem 29-31-nn „Dotacje z tytułu klęsk żywiołowych”.
W przedstawionej sytuacji, w tabelach: 1 SAiZ „Ziemia ”, 1(1) SWAiZ „Ziemia” oraz 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” w kol.12 „Grunty leśne” należy podać powierzchnię zarówno gruntów pod lasem, jak i zadrzewionych i zakrzaczonych, natomiast w tabelach: 3 SAiZ „Drzewostan” i 2(3) SWAiZ „Drzewostan” – tylko gruntów pod lasem.
Kwotę z tytułu zwrotu dyscypliny finansowej dotyczącą płatności za poprzedni rok obrachunkowy należy ewidencjonować kodem z grupy 29-39-nn „Pozostałe dotacje i wsparcie o charakterze wyjątkowym” i kodem działania równym 8.
Rośliny ozdobne, zarówno dwuletnie, jak i byliny, wpisujemy w Tabeli 4 KOiZ „Uprawy”. Upraw takich nie zapisujemy w SAiZ.
Środki z mleczarni kodujemy, w momencie ich otrzymania (odpowiednim kodem kredytu w innych instytucjach), po stronie wpływów. Następnie, co miesiąc ewidencjonujemy wpływ za odstawione mleko (kwota z faktury). Natomiast po stronie wydatków co miesiąc księgujemy właściwymi kodami potrącenia, wyszczególnione na fakturze za mleko, w tym także spłatę środków otrzymanych z mleczarni (kodem, pod jakim zostały one zakodowane w momencie wpływu).
W przypadku, gdy testy wykażą podejrzenie o błąd (jest zobowiązanie, a brak odsetek) – należy to wyjaśnić, krótko opisując zaszłość.
W książce KWiW po stronie wpływów należy zarejestrować odpowiednim kodem wpływ tej dotacji, a przypadku komunikatu testu informującym o zbyt małej wartości dotacji wystarczy podać wyjaśnienie (np. „Dotacja w wysokości 10% wartości inwestycji”).
Tak, w przypadku oddzierżawienia ziemi firmie pod wiatraki (farmę wiatrową), taki sposób zapisu jest prawidłowy.
W wierszu 7 tab. XI Raportu Indywidualnego pokazana jest suma wartości produkcji dla zwierząt i produktów zwierzęcych, nie zaprezentowanych w pierwszych pięciu wierszach tabeli (zarezerwowane są one dla produktów, których wartość produkcji w danym gospodarstwie jest najwyższa).
Wartość ujemna może pojawić się m.in. jako wynik obliczenia wartości obrotu stada. W konkretnym przypadku najprościej ustalić, czego dotyczy ujemna wartość, porównując dane wykazane tab. XI „Produkcja: wartość i struktura” Raportu Indywidualnego z danymi zawartymi w pliku Tabele Wynikowe tego gospodarstwa. W pliku TW z listy tabel wybieramy tabelę „ProdukcjaWartosc”, wyszukujemy w niej produkty zwierzęce (np. mleko) i sprawdzamy kolumnę „ProdukcjaOgolem”. Sprawdzamy też tabelę „ZwierzetaWartosc” – kolumnę „ProdukcjaPoP” (produkcja po przeszacowaniu).
Przyznane odszkodowanie należy zapisać w tabeli Wpływy takim samym kodem, jaki był używany do odnotowywania składek ubezpieczenia.
Zgodnie z „Instrukcją prowadzenia zapisów…”, przewidywana liczba lat rozliczania powinna być zgodna z okresem użytkowania środka trwałego, którego dotyczyła dotacja. Jeśli dotacja dotyczyła kilku środków trwałych – należy uwzględnić okres użytkowania środka trwałego o najwyższej wartości.
Ujemne skutki przezimowania można potraktować jako stratę losową pod warunkiem, że strata została udokumentowana protokołem z szacowania szkód. Straty losowe rejestrowane są w tab.14 KOiZ „Wykaz strat losowych …”, w kol. 6 „Wartość” – uwzględniając, jaka część plantacji wymarzła – należy brać pod uwagę tylko wartość utraconych produktów własnych lub materiałów obcych (materiał siewny, nawozy, środki ochrony roślin).
Jeżeli jednak uprawy były ubezpieczone i otrzymano odszkodowanie za zaistniałe straty, zdarzenie odnotowujemy w tab.14 KOiZ, wypełniając tylko kolumny 1, 2 oraz 7.
Należy pamiętać o odnotowaniu odszkodowania (odpowiednim kodem ubezpieczenia) w tab. Wpływy KWiW.
Jeżeli gospodarstwo otrzymało pomoc (np. dotację suszową), nie należy jej podawać w kol.7 tab.14 KOiZ, ponieważ kolumna ta jest przeznaczona tylko na odszkodowania wypłacone z tytułu ubezpieczenia konkretnych upraw i zwierząt.
Dopłatę Agencji do kredytu z częściową spłatą kapitału (linia kredytowa CSK) zapisujemy jako transakcję barterową:
• po stronie Wpływów kodem 29-91-nn „Pozostałe dotacje inwestycyjne”, dodając w Wyszczególnieniu, że jest to dopłata do kredytu CSK;
• po stronie Wydatków dokonujemy jednocześnie – w tej samej wysokości – spłaty części kredytu (kodem, pod którym kredyt został zarejestrowany).
Powierzchnię zajętą przez wysadzone w listopadzie do szklarni cebulki tulipanów należy wpisać w tab. 4 KOiZ „Uprawy”, w kol.3 ‘Typ uprawy’ wstawić kod 4 – uprawa pod osłonami wysokimi.
Wpływ z tytułu udostępnienia stada bydła oraz użytków rolnych należy zakodować 89-00-00 „Pozostałe przychody i koszty”.
W takiej sytuacji należy pozostawić zapis uprawy ozimej w tab.4 KOiZ „Uprawy”, podając: kod uprawy = 2, zbiór = 0 i kod powodu braku zbioru „1” („Niekorzystne warunki pogodowe”). Jeżeli w miejsce wymarzniętej uprawy została wysiana inna, należy ją również wpisać do tab.4 KOiZ.
Uprawę owsa z przeznaczeniem na kiszonkę GPS (kiszonkę z całych roślin zbożowych) należy w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” zakodować 61-53-00 „Zboża i mieszanki zbóż z innymi roślinami na zielonkę”.
Zgodnie z „Instrukcją prowadzenia zapisów…”, „Do środków trwałych zalicza się te, których wartość początkowa w cenach bieżących, czyli cena nabycia lub wytworzenia identycznego lub zbliżonego nowego środka trwałego, wynosi co najmniej równowartość 300 euro.” W tym przypadku, ponieważ wartość początkowa prasy w cenach bieżących przekracza kwotę 300 euro, zakup należy zapisać kodem środka trwałego, podając liczbę lat użytkowania = 1.
Dodatkową opłatę za wcześniejszą spłatę kredytu na zakup ciągnika należy zakodować 85-19-00 „Pozostałe odsetki i prowizje od kredytów/pożyczek”.
W przypadku, gdy środek trwały kupuje kilku rolników na wspólne użytkowanie, zdarzenie ewidencjonujemy następująco: w KWiW „Wydatki” zapisujemy zakup pod kodem właściwym dla rodzaju środka trwałego (ciągnik, maszyna do produkcji roślinnej itp.), w kol. 6 „Jednostka miary” wpisujemy „szt.”, a w kol. 7 „Ilość” – część środka trwałego, jaka jest własnością danego rolnika (np. 0,33), natomiast jako wartość podajemy część wartości środka trwałego, która przypada, zgodnie z uzgodnionym przez współwłaścicieli podziałem, na danego rolnika. W kol. „Wyszczególnienie” oprócz nazwy środka trwałego trzeba podać, jaka jego część jest własnością rolnika (np.: „Kombajn Claas; 0,33 szt.”).
Likwidację plantacji nieplonującej, do której dochodzi z powodu strat losowych (np. wymarznięcia) ewidencjonujemy w tabeli 14 KOiZ („Wykaz strat losowych…”) wypełniając kolumny: kod, miesiąc straty, dotyczy: stanu początkowego oraz % zniszczenia lub ubytku.
W przypadku likwidacji środka trwałego w budowie zamierzonej przez rolnika, w pole „Kod środka trwałego” w części tabeli dotyczącej zamknięcia inwestycji należy wpisać wyraz „LIKWIDACJA”. W dalszej kolejności, już na etapie wprowadzania danych do Systemu RDR należy nacisnąć przycisk „Likwiduj inwestycję”.
Tak. Jeżeli rolnik otrzymał w ubiegłym roku decyzję, należy odnotować należność w tab.14 SAiZ „Należności i pozostałe aktywa finansowe”, a w momencie otrzymania wpłaty – wpisać w tab. Wpływy KWiW.
Akcyzy za węgiel (podobnie, jak np. akcyzy za paliwo) nie wydzielamy – zapisujemy łączną kwotę za węgiel (kodem węgla).
W przedstawionej sytuacji należy zrobić korektę stanu początkowego, usuwając zarówno zaciągnięty kredyt, jak i ziemię, która została zakupiona a następnie darowana synowi. W wyjątkowym przypadku, jeżeli mamy pewność, że rolnik już w zeszłym roku podjął decyzję o przekazaniu ziemi synowi, a dane z ubiegłego roku są jeszcze w trakcie sprawdzania, można usunąć zapis o kredycie i zakupie ziemi z danych dotyczących roku ubiegłego.
Tak, w opisanej sytuacji proszę używać do odnotowania płatności za internet kodu opłat za usługi telekomunikacyjne (82-70-00), pamiętając, że należy to uwzględnić dokonując podziału kosztów wspólnych.
Stosujemy kod 29-31-nn „Dotacje z tytułu klęsk żywiołowych”.
Szczegółowych informacji na temat zapisu odszkodowań z tytułu ubezpieczenia konkretnych upraw lub zwierząt podane są w Instrukcji prowadzenia zapisów w rozdziale dotyczącym tabeli 14 KOiZ „Wykaz strat losowych oraz przyznanych odszkodowań z tytułu ubezpieczenia konkretnych upraw i zwierząt”.
Jeżeli sprzedaż części gruntów miała miejsce w bieżącym roku obrachunkowym, wpisujemy te grunty do tabeli 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” w przypadku, gdy były one użytkowane – np. gdy sprzedaż nastąpiła po zbiorach.
Ziemię dodzierżawioną w ciągu roku uwzględniamy w tab. 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” wtedy, gdy np. została obsiana oziminami lub nawieziona pod uprawy w roku następnym itp. To, że rolnik dzierżawi te same grunty, które wcześniej sprzedał, nie ma znaczenia.
Za uprawy w plonie głównym na gruntach ornych uznaje się te rośliny, które rosną najdłużej na danej powierzchni, i z których uzyskuje się zbiór główny. Kukurydza pozostaje na polu dłużej niż szpinak. Uprawę w plonie głównym (tu: kukurydzę) należy wykazać w tab.4 KOiZ „Uprawy”, w kolumnie 3 „Typ uprawy” wpisując kod „1” – „Polowa w plonie głównym”. Uprawę szpinaku należy wykazać również w tej tabeli lecz w kolumnie 3 „Typ uprawy” wpisać kod „2” – „Polowa: przedplon, poplon, wsiewka”.
W książkach rachunkowości rolnej nie ma możliwości rejestrowania obrotów (np. sprzedaży, przekazań) gruntami nie należącymi do GR, wykazanymi pod kodem 11-70-00. W opisanej sytuacji należy tylko odnotować stan faktyczny na koniec roku, czyli w SWAiZ, w Tabeli 1 (1) „Zasoby ziemi własnej”, dla kodu 11-70-00 wpisać powierzchnię zmniejszoną o część, która została sprzedana, a błąd pojawiający się w testach wyjaśnić.
Sprzedaż pozostałej ziemi, użytkowanej rolniczo, zapisujemy oczywiście zgodnie z dotychczasowymi zasadami.
Kod 85-30-00 dotyczy obsługi rachunku bankowego (zarówno opłat ponoszonych z tego tytułu, jak i otrzymanych odsetek). Przelew płacony gotówką nie jest operacją przeprowadzaną na koncie, pod tym względem nie ma więc różnicy, czy jest on opłacany na poczcie, czy też w banku (jest oczywiście różnica w wysokości opłaty). Opłatę za taki przelew oznaczamy kodem 89-00-00.
Przypominamy, że w KWiW nie rejestrujemy wpłat gotówki z kasy gospodarstwa rolnego na konto bankowe, jak również wypłat gotówki z konta bankowego do kasy gospodarstwa rolnego.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 Sprzedawany szczypior, a także cebulę ze szczypiorem, ewidencjonujemy tym samym kodem 61-72-31 „Cebula pod osłonami wysokimi”. Jedynie w KWiW w tabeli „Wpływy” w kolumnie „Wyszczególnienie” należy podać, czy konkretny zapis dotyczy sprzedaży samego szczypioru, czy cebuli ze szczypiorem. Ze względu na to, że zarówno cebulę ze szczypiorem jak i szczypior sprzedaje się w pęczkach, bez określania wagi, w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” nie wypełnia się kolumny 9 – Zbiór, podając w kol. 11 „Powód braku zbioru” kod 9 („Inny”) . Dymkę pozostawioną jako materiał sadzeniowy na przyszły rok oznaczamy kodem cebuli – 61-72-31.
W opisanej sytuacji zapisy powinny wyglądać następująco:
– w tabeli 4 KOiZ „Uprawy”– należy podać tylko tę powierzchnię chmielnika, która nie uległa zniszczeniu (z której uzyskano produkcję);
– w tabeli 16 KOiZ „Środki trwałe w budowie ..” – należy odnotować pozostałą powierzchnię, na której rolnik nasadził nowe karpy, zakładając na niej nową plantację z nową enenką i i uwzględniając poniesione na jej założenie koszty;
– w tabeli 14 KOiZ Wykaz strat losowych” – zapisać stratę losową na środku trwałym – chmielniku wypełniając kolumny: kod, miesiąc straty, dotyczy oraz % zniszczenia.
Koniczynę na nasiona, uprawianą jako wsiewkę w jęczmień, należy w tab.4 KOiZ „Uprawy” zakodować 62-20-00 „Plantacje nasienne motylkowatych drobnonasiennych”, odnotowując powierzchnię w kol. 7 „Powierzchnia uprawy” i 12 ”Powierzchnia zimowej okrywy zielonej” oraz podając w kol. 3 „Typ uprawy” kod „2” (Polowa: przedplon, poplon, wsiewka). Koszty dotyczące uprawy koniczyny należy wpisać w tab. 12 KOiZ „Produkcja roślinna w toku – cykl krótki”, ponieważ zbiór będzie miał miejsce w roku następnym.
Przykład zapisu w tab.4 KOiZ znajduje się w odpowiedzi na pytanie nr 59.
AKTUALIZACJA 29.02.2024 Uprawy przeznaczone na przyoranie należy w tab.4 KOiZ „Uprawy” kodować 64-30-00 (Nawozy zielone). Dotyczy to zarówno upraw powiązanych, jak i nie związanych formalnie z żadnym programem.
Ze względu na konieczność doprecyzowania (np. do celów analizy działań PROW) zapisów odnośnie okrywy zielonej pozostawionej na okres zimowy, należy pamiętać, aby w tab.4 KOiZ „Uprawy” oprócz typowych zapisów dla danej uprawy (typ, przeznaczenie uprawy, technologia, itp.) w kol. 12 ”Powierzchnia zimowej okrywy zielonej” podać informację o powierzchni poplonów ozimych. Koszty nasion wysianych na poplon ozimy należy uwzględnić w tab.12 KOiZ „Produkcja roślinna w toku – cykl krótki”.
Przykład (z tab. 4 KOiZ):
W tym przypadku mamy do czynienia z dokładnie określonym produktem, którego dotyczy premia (w odróżnieniu od sytuacji opisanej w pytaniu 189 ). Jeżeli premia zostanie rozliczona w ciągu roku, należy ją doliczyć do wartości sprzedaży w KWiW – wówczas cena za kg tucznika będzie prawidłowa, a jeśli w roku następnym, należy użyć kodu 89-00-00 (Pozostałe przychody i koszty (niematerialne)).
Tak, należy wprowadzić poprawki w tab. 1 KOiZ, zmieniając odpowiednio kod w kol.6 „Sprawowana funkcja w gospodarstwie”.
Sprzedaż ziemniaków należy oznaczyć kodem, którym uprawa została oznaczona w KOiZ tab. 4 „Uprawy”, a więc ziemniaków skrobiowych.
Sprzedaż produktów rolniczych zakupionych spoza gospodarstwa w celu ich dalszej odsprzedaży (nie podlegających przetworzeniu w gospodarstwie) jest traktowana jako działalność handlowa, pozarolnicza, a więc nie należy jej zaliczać do przychodów gospodarstwa rolnego.
Tak. Płatności bezpośrednie w rozumieniu punktu 1.6.2 tabeli KOiZ „Informacje ogólne” to płatności wymienione w „Instrukcji Kodowania i Wykazach Kodów” pod kodami z grupy 21-*.
Do dopłat bezpośrednich nie zaliczamy dopłat do wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) oraz płatności rolnośrodowiskowych.
Limitu skrobiowego, ze względu na to, że nie jest własnością rolnika, ani nie jest przez niego dzierżawiony, nie zapisujemy w książkach rachunkowości rolnej.
Podłoże z wszczepioną grzybnią należy zakodować jako materiał siewny – 51-10-00.
W książkach rachunkowości rolnej wykazujemy wyłącznie koszty związane z działalnością operacyjną GR. Wyszczególnione na fakturach pozycje dotyczące innej działalności należy pominąć, dokonując podziału na podstawie wywiadu z rolnikiem.
W związku z dodatkowymi pytaniami, zamieszczamy szczegółowe wyjaśnienie.
Zakupioną nową maszynę lub urządzenie o wartości poniżej 300 euro kodujemy
kodem 55-00-00.
Zakupioną maszynę używaną, o wartości w momencie zakupu poniżej 300 euro, ale której wartość początkowa w cenach bieżących (czyli cena zakupu lub wytworzenia nowej, identycznej lub zbliżonej maszyny) wynosi więcej niż 300 euro – kodujemy kodem środka trwałego.
UWAGA.
Jeżeli rolnik kupuje maszynę z przeznaczeniem „na części”:
– do wykorzystania przy remontach bieżących już posiadanego środka trwałego, wówczas używamy kodu 53-40-00;
– do wykorzystania przy remoncie kapitalnym już posiadanego środka trwałego – używamy kodu tej inwestycji.
Zakupy limitów produkcyjnych kodujemy kodami z grupy 18-4*, niezależnie, czy ich wartość przekracza 300 euro, czy też nie.
Uprawę kopru należy zakodować 61-7*-29 „Pozostałe warzywa liściaste i łodygowe.” Również tym kodem należy sprzedawać koper w KWiW – zarówno młody, sprzedawany w pęczkach, jak i w wiązkach.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 Koszty aktu notarialnego należy odnotować kodem 71-99-00 „Pozostałe usługi do dział. operacyjnej (ogólnogospodarczej)”, natomiast inne poniesione opłaty – kodem 82-90-00 „Pozostałe opłaty”. Prawo wieczystego użytkowania nieruchomości (kod 18-12-01) należy w tab. 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego” przekazać z gospodarstwa, natomiast w tab. 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego” należy przyjąć budynek mieszkalny kodem z grupy 15-10, wyceniając jego wartość w sposób opisany w „Instrukcji prowadzenia zapisów…” tak, aby odpowiadała rzeczywistej wartości budynku.
Należy podać aktualną wartość i wyjaśnić niezgodność w bilansie udziałów, wykazaną przez testy w Systemie RDR.
UWAGA! Należy uwzględniać tylko akcje firm związanych z działalnością operacyjną GR. Pozostałe akcje należą do majątku prywatnego rolnika i nie są odnotowywane w książkach rachunkowości rolnej.
Jeżeli faktura nie została skorygowana, należy przepisać wszystko tak, jak jest.
W opisanej sytuacji należy zapisać zwrot zaliczki w KWiW Wpływy (takim kodem, pod jakim była zapisana zaliczka, kod zapisu 4) i wyjaśnić błędy wygenerowane przez System RDR.
Zapisy należy skorygować w następujący sposób:
SAiZ:
– tabela 4– „Melioracje szczegółowe, budynki i budowle, środki transportowe, maszyny i urządzenia” – należy wstawić budowlę, której kodu użyto przez pomyłkę do inwestycji. Wartość ze stanu początkowego z ubiegłego roku należy pomniejszyć o ratę amortyzacyjną, należy również pamiętać o zmniejszeniu o 1 liczby lat użytkowania;
– tabela 6a–„Środki trwałe w budowie (inwestycje w toku)”– przy pomocy korekty należy wyzerować wartość przy kodzie użytym przez pomyłkę i dopisać nowy, prawidłowy kod inwestycji (używając nowej enenki i wykazując tylko zsumowane nakłady poniesione na inwestycję w roku ubiegłym).
KOiZ:
– tabela 17 „Środki trwałe w budowie” – należy usunąć „główkę” inwestycji przeniesioną przez program i wstawić poprawną: kod taki sam jak ten poprawiony w SAiZ tab. 6a, rok rozpoczęcia inwestycji – ubiegły rok i kod pochodzenia inwestycji – „1” (pamiętając o przeniesieniu nakładów poniesionych na inwestycję w roku bieżącym).
W przypadku pojawienia się komunikatów o błędach podczas testowania, należy w wyjaśnieniu krótko opisać zaszłość.
Należy skorygować zapisy na SP i wyjaśnić różnicę stanów.
Należy skorygować zapis na SP.
Tak.
Należy wpisać jednostkę miary taką, w jakiej został zakupiony nawóz – jeśli płynny, to litr, a jeżeli w testach pojawi się błąd – wyjaśnić.
Nawozy płynne kodujemy, tak jak wszystkie inne, na podstawie składu (Ekolisty są np. jednoskładnikowe mikroelementowe, wieloskładnikowe itd.).
AKTUALIZACJA 15.09.2022 Po stronie wydatków zapisujemy całą opłatę za utylizację czyli kwotę wydaną przez rolnika łącznie z kwotą dotacji, pod kodem 71-21-90 „Pozostałe usługi specjalistyczne do produkcji zwierzęcej”. Po stronie wpływów zapisujemy dotację kodem 27-39-nn „Pozostałe dotacje do kosztów produkcji zwierzęcej”.
Po stronie wpływów zapisujemy czynsz dzierżawny, a po stronie wydatków – cielę, używając odpowiednich kodów. Oczywiście wartościowo wpływ = wydatek (oszacowana wartość czynszu, równa wartości otrzymanego cielęcia).
Składkę na fundusz promocji produktów rolno-spożywczych prosimy kodować 82-90-00 „Pozostałe opłaty”.
Tak, kod 52-22-00 jest odpowiedni.
Wydatek należy zapisać w KWiW w tabeli Wydatki kodem 33-00-nn.
Tak, taka sytuacja to usługowy odchów zwierząt i wpływy kodujemy 71-21-1n.
Tak, w tabeli 12 KOiZ „Produkcja roślinna w toku- cykl krótki” dopuszczalne jest stosowanie jednostki siewnej jako jednostki miary.
Zamortyzowany środek trwały nadal użytkowany w gospodarstwie jest zapisywany z wartością 1 i liczbą lat użytkowania 0.
W przypadku likwidacji zamortyzowanego środka trwałego, należy wpisać jego kod do tabeli „Likwidacja” w KOiZ, podając % likwidacji = 100. UWAGA! Nie należy zmieniać wartości likwidowanego środka trwałego w tab. 4 SAiZ (analogicznie, jak podano w odpowiedzi na pytanie nr 318).
Ze względu na to, że wartość dosadzonych drzew jest porównywalna z wartością pierwotnego sadu, nie można potraktować tego zdarzenia jak „remontu bieżącego” sadu. Z kolei, z powodu ograniczeń programowych nie ma możliwości zapisania ulepszenia sadu tak, jak to ma miejsce w przypadku np. budynków, w tabeli inwestycyjnej.
Należy zatem dokonać korekty stanu początkowego, pozostawiając dotychczasowy kod, natomiast jako wartość wpisując sumę wartości starego sadu i nakładów, poniesionych na nowe, uzupełniające nasadzenia oraz zmienić rok rozpoczęcia eksploatacji na rok ubiegły. Inwestycję odnoszącą się do nowego sadu należy usunąć z KOiZ.
Zapisy są prawidłowe. Należy jednak pamiętać, że w tab. 4 KOiZ „Uprawy” należy w takiej sytuacji podać w kol. 4 „Na gruncie” kod 3 (zakupionym z uprawą „na pniu”). Powierzchnia ta musi być również uwzględniona w tab.2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” w kol.5 „Użytki rolne użytkowane”.
W takim przypadku należy wpisać kod środka trwałego do tabeli 19 KOiZ „Likwidacja środków trwałych” podając % likwidacji = 100. UWAGA! Nie należy zmieniać wartości likwidowanego środka trwałego w tab. 4 SAiZ (analogicznie , jak podano w odpowiedzi na pytanie nr 324).
AKTUALIZACJA 14.09.2022 W opisanej sytuacji, płatność z weterynarii należy zapisać kodem 29-39-nn „Pozostałe dotacje i wsparcie o charakterze wyjątkowym” z kodem działania „9” (pozostałe dotacje i wsparcie o charakterze wyjątkowym).
Należy pamiętać, że dotację do utylizacji padłych zwierząt, tak jak to podano w odpowiedzi na pyt.334, odnotowujemy kodem 27-39-nn.
Ponieważ stado zostało skierowane na ubój, a rzeźnia wypłaciła pieniądze – należy zaewidencjonować zaszłość jako sprzedaż. Waga, przynajmniej części zwierząt, będzie prawdopodobnie poza zakresem. W przypadku pojawienia się w testach komunikatu o błędzie, należy podać wyjaśnienie, że ubój był związany ze stwierdzeniem wystąpienia choroby Aujeszkyego.
Należy uznać, iż jest to rodzaj debetu, pomimo że w tytule umowy z bankiem jest użyte słowo „kredyt” (kredyt ten spłaca się tak, jak debet). Należy więc, tak, jak to przedstawiono w odpowiedzi na pytanie nr 153, wykazać tylko stan na SP i SK , a także odnotować – kodem 85-19-00 („Pozostałe odsetki i prowizje od kredytów”) – zapłacone odsetki.
Należy postąpić podobnie, jak z ziarnem używanym na opał (pytanie nr 296). Jeżeli drewno opałowe z własnego lasu zużywane jest na potrzeby gospodarstwa domowego, należy przekazać je z GR do gospodarstwa domowego (w tabeli 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego”). Jeżeli natomiast drewno zostanie zużyte na potrzeby GR, należy przekazać je w tab. 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego” do gospodarstwa domowego, a następnie w tab. 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego” przyjąć z gospodarstwa domowego „inne materiały opałowe” (kod 53-19-00) o tej samej wartości.
Stosujemy kod 29-31-nn– „Dotacje z tytułu klęsk żywiołowych”.
Nie dopuszczamy możliwości księgowania odsprzedaży obcych środków obrotowych – jest to działalność handlowa.
Kolejne enenki dla kodu 21-5 nadajemy na takich samych zasadach, jakie obowiązują dla wszystkich pozostałych zapisów. Przypominamy, że każda dotacja musi być oznaczona odrębnym kodem, z kolejną enenką. Płatności te są zapisywane kodami z różnych grup i ich enenki są niezależne.
Dotacje w ramach programu „Młody Rolnik” prosimy kodować 24-41-nn. Jeżeli wyżej wymieniona dotacja została zakodowana kodem innych dotacji inwestycyjnych np. do budowy budynków, prosimy o dokonanie korekty.
W przypadku zwrotu pieniędzy przez zakład energetyczny za nadpłacony rachunek, należy skorygować wydatek na energię elektryczną w roku obrachunkowym o otrzymaną kwotę.
Ze względu na to, że w gospodarstwie jest ok. 18 ha sadów i 10 ha upraw zbożowych, gospodarstwo może być objęte badaniami, ponieważ będzie miało wielkość ekonomiczną powyżej progu włączającego do badań. Chów i hodowla danieli (podobnie jak stawy rybne) nie jest uwzględniana przy wyliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Daniele nie są też uwzględniane w Ankiecie dotyczącej rozmiarów produkcji zwierzęcej.
Raty leasingowe w przypadku urządzenia użytkowanego w gospodarstwie na zasadzie leasingu finansowego (kapitałowego) oznaczamy kodem środka trwałego, którego dotyczą. Zgodnie z „Instrukcją prowadzenia zapisów…” urządzenie nabyte na podstawie umowy leasingu finansowego, które gospodarstwo ma prawo amortyzować, jest własnością gospodarstwa. Należy umieścić je w spisie inwenturowym w pełnej wysokości netto, a kwotę pozostającą do spłacenia uwzględnić w zobowiązaniach gospodarstwa. Fakt, że ostatnia rata będzie dużo wyższa niż poprzednie nie ma znaczenia. Natomiast opłaty operacyjne z tytułu leasingu kapitałowego zapisujemy kodem 87-32-nn.
(Instrukcja prowadzenia zapisów w książkach rachunkowych, schemat 4 – Leasing)
Zakupiony olej oznaczamy kodem 52-22-00 – „Specjalistyczne dodatki paszowe”, natomiast suszoną serwatkę kodem 52-41-00 – „Mleko i przetwory mleczne”.
Uprawę statycji (zatrwianu) należy wpisać w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” pod kodem 61-81-10 (kwiaty cięte w uprawie polowej), każdy rok w osobnym wierszu, podając szacunkowy plon kwiatów (o ile były sprzedawane na wagę) jako produkt główny. Sadzonki należy pokazać w tabeli 7 KOiZ „Zużycie produktów własnych…” kodem 62-51-00 „Inne uprawy nasienne i rozsadniki w uprawie polowej”.
W sytuacji, gdy wiadomo, że ziemia, którą rolnik sprzedaje, nie będzie przeznaczona na cele rolnicze oraz kiedy uzyskana cena jest znacznie wyższa niż cena gruntów rolnych, należy część użytków przeznaczoną na sprzedaż przekazać nieodpłatnie do gospodarstwa domowego (tab. 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego”), a ich sprzedaż jest sprawą prywatną rolnika.
Uwaga: w tym przypadku koszty odrolnienia nie są kosztami gospodarstwa rolnego.
Wkład finansowy rolnika w budowę należy zakodować kodem 18-39-nn – „Pozostałe składniki finansowego majątku trwałego posiadane przez gospodarstwo rolne”. Kredyt należy zakodować 41-19-nn („Pozostałe komercyjne kredyty długoterminowe bankowe”).
Jeżeli ziarno zużywane jest dla potrzeb bytowych, wówczas należy w tabeli 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego” przekazać z GR ziarno do gospodarstwa domowego. Jeżeli ziarno jest zużywane do ogrzewania pomieszczeń gospodarstwa rolnego, wówczas także trzeba przekazać je do gospodarstwa domowego, natomiast należy również, w tabeli 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego”, przyjąć z gospodarstwa domowego „Inne materiały opałowe” (kod 53-19-00) w tej samej wartości.
Sprawdzamy zapis dotyczący płacenia podatku leśnego ponieważ zgodnie z Ustawą z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (tekst jednolity: Dz. U. 2016 poz. 374) w przypadku posiadania lasu 40-letniego lub starszego, istnieje obowiązek uiszczania takiego podatku. Jeżeli rolnik płaci podatek za las, który faktycznie jest młodszy, wystarczy podać wyjaśnienie.
Tak, takie kodowanie jest poprawne. Innymi końcówkami -nn musimy oznaczać różne udziały (np. w mleczarni i w banku), a nie kolejne wpłaty na ten sam udział.
Komercyjna hodowla psów rasowych jest zaliczana do działalności OGA czyli do działalności gospodarczej innej niż rolnicza bezpośrednio związanej z gospodarstwem rolnym. Wydatki na ich utrzymanie należy kodować następująco:
– pasze z zakupu – kod 52-14-70 lub kodem innej paszy zakupu, którą następnie należy wydzielić w tabeli 10 KOiZ „Rozdysponowanie zużytych pasz i ściołów…” w kol. 9 „zwierzęta zalicz. do OGA /a”;
– pasze własne – wydzielić w tabeli 7 KOiZ „Zużycie produktów własnych…”, w kol. 12 „zwierzęta zalicz. do OGA /b”;
– koszty weterynaryjne – kod 71-22-00.
W testach sprawdzających płatności obszarowe przyjęte są stawki: dla zapisów w pierwszym półroczu – za rok ubiegły, natomiast w drugim – za rok bieżący.
Jeżeli chodzi o dopłaty do ziemi dodzierżawionej, są one uwzględniane zgodnie z zapisami w tabelach KOiZ: „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” i „Ilości referencyjne roczne” (dopuszczalna jest dopłata niższa, niż wynikałoby to wyliczeń, np. gdy rolnik nie wystąpił o dopłatę do całego dodzierżawianego areału lub dopłatę pobiera właściciel).
AKTUALIZACJA 31.01.2020 Jeżeli gospodarstwo oddało w czasowe, nieodpłatne użytkowanie ziemię (oddzierżawiło nieodpłatnie), wówczas należy oszacować czynsz dzierżawny i zapisać w tab. 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego”. Jeżeli natomiast gospodarstwo nieodpłatnie dodzierżawia UR należy oszacować wysokość czynszu i wpisać go w tab. 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego”. Przy szacowaniu czynszu dzierżawnego należy wziąć pod uwagę wysokość ponoszonych przez gospodarstwo opłat, np. podatku rolnego, a także ewentualnych dopłat do tego obszaru. W przypadku nieodpłatnej dodzierżawy, w sytuacji gdy właściciel pobiera dopłaty, kwoty tych dopłat nie wliczamy do szacunkowego czynszu. Natomiast jeżeli rolnik pobiera dopłaty do ziemi oddzierżawionej, należy odnotować je kodem dopłat w tab. Wpływy KWiW i uwzględnić ten fakt przy szacowaniu wysokości czynszu dzierżawnego. Powierzchnię ziemi oddzierżawionej, do której są pobierane dopłaty należy również uwzględnić w tab. DD i Zazielenienie.
Tak, jeżeli komputer został zakupiony na potrzeby gospodarstwa, najodpowiedniejszy będzie kod 17-40-nn.
Uprawy na cele energetyczne zapisujemy w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” kodem konkretnej uprawy (np. rzepak energetyczny kodujemy 61-33-1*, a wierzbę energetyczną – 61-35-50 „Zagajniki o krótkiej rotacji na użytkach rolnych”).W kolumnie 5 „Uprawa na cele energetyczne” wpisujemy kod 1 „Tak”.
W tabeli 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” powierzchnię pod uprawami energetycznymi należy uwzględniać w części dotyczącej użytkowanych użytków rolnych (kolumna 5).
W tym przypadku należy użyć kodu 51-90-00 „Pozostałe materiały do produkcji roślinnej z zakupów lub nieodpłatnych przekazań mające charakter kosztów bezpośrednich”.
Takich zaszłości nie rejestrujemy.
Wpłatę kaucji kodujemy 33-00-nn. Jeśli w tym samym roku ziemia została zakupiona i kaucja została wliczona w cenę do zapłaty, należy „zwrócić” kaucję przez książkę Wpływy (kodem z tą samą końcówką –nn, zapisując jako transakcję w pełni rozliczoną, z kodem zapisu „1”) i odnotować zakup kodem ziemi, podając łączną kwotę, natomiast jeśli zakup ziemi nie został sfinalizowany w tym samym roku, należy pozostawić zapis kaucji w tabeli Wpływy KWiW i dokonać jej „zwrotu” w przedstawiony wyżej sposób w roku następnym, w momencie dokonania transakcji.
Tak, w tym przypadku właściwy będzie kod 87-21-00.
Szacowanie czynszu dzierżawnego – patrz również pyt. nr 291.
Pomimo powszechnego stosowania terminu „dotacja”, w przypadkach takich jak opisany w pytaniu, jest to faktycznie opłata za ryzyko ponoszone przez rolnika za udostępnienie krów do eksperymentu i w związku z tym, przychód z tego tytułu należy zaewidencjonować kodem 89-00-00 „Pozostałe przychody i koszty”.
Tak, proszę zrobić korektę stanu początkowego, a także zapisów w ciągu roku w tab. Wydatki KWiW, wpisując wartość udziałów i wpisów z użyciem tylko jednego kodu: „udziałów”.
Komunikat o błędzie ma na celu wykrycie sytuacji, w której omyłkowo, do zakodowania nowej dotacji użyje się kodu już istniejącego. W przypadku takim, jak opisany w pytaniu, kiedy rolnik otrzymuje drugą część tej samej dotacji, należy podać wyjaśnienie i zaakceptować.
Kwotę tę należy zakodować 89-00-00 – „Pozostałe przychody i koszty”.
W tym przypadku najbardziej odpowiedni będzie kod 52-22-00 „Specjalistyczne dodatki paszowe”.
Likwidację sadu z powodu strat losowych ewidencjonujemy w tabeli 14 KOiZ „Wykaz strat losowych” wypełniając kolumny: kod, miesiąc straty, dotyczy stanu początkowego oraz % zniszczenia lub ubytku. W przypadku kiedy po likwidacji sadu uprawiano na tej powierzchni inne rośliny należy w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” uwzględnić powierzchnię sadu zlikwidowanego pod zasiewy upraw innych roślin oraz podać dla danego sadu powierzchnię zbioru z której uzyskano produkcję. Sad przeznaczony do likwidacji zamierzonej przez rolnika należy wpisać do tabeli 19 KOiZ „Likwidacja środków trwałych”. Umieszczenie środka trwałego w tej tabeli skutkuje usunięciem danego środka trwałego lub jego części z ewidencji środków trwałych
Należy pamiętać, że niedopuszczalne jest korygowanie na stanie początkowym wartości likwidowanych środków trwałych (np. z 1000 zł na 0 zł).
Gospodarstwa uczestniczące w systemie FADN posiadające pasieki powinny w tab. 4 SAiZ „Melioracje szczegółowe, budynki i budowle, środki transportowe, maszyny i urządzenia” wykazać ule dla pszczół oznaczone kodem 15-29-nn „Pozostałe budowle”.
W przypadku dużej liczby identycznych uli o niskiej wartości jednostkowej należy stworzyć obiekt inwentarzowy zbiorczy.
W przypadku kiedy wydatek jest jednorazowy, dopuszczalna jest ewidencja w KWiW płyty obornikowej kodem środka trwałego.
W takich przypadkach należy dokonać poprawki w ewidencji na dzień 01 stycznia danego roku. Poprawka ta powinna polegać na zmianie imienia i nazwiska nowego właściciela gospodarstwa (NIG pozostaje niezmieniony) w ewidencji gospodarstw. Ponadto o zmianie w ewidencji koordynator musi e-mailem poinformować Instytut. Należy również wprowadzić zmiany w zapisach w tab. 1 KOiZ „Zasoby i nakłady pracy…” w kodzie sprawowanej funkcji (kol. 6) i kodzie stopnia pokrewieństwa z posiadaczem gospodarstwa (kol. 7).
Nadanie nowego NIG (wraz z obowiązującą procedurą) byłoby konieczne jedynie w sytuacji podziału gospodarstwa między dwóch posiadaczy lub połączenia dwóch gospodarstw w jedno.
Uprawę żyta ozimego na zielonkę kodujemy 61-53-00 („Zboża i mieszanki zbóż z innymi roślinami na zielonkę”) i wykazujemy ją w tab.4 KOiZ „Uprawy” w kolumnie 12 („Powierzchnia roślin ozimych jednorocznych do zbioru w roku następnym”), a w tab.12 KOiZ „Produkcja roślinna w toku – cykl krótki” wykazujemy koszt nasion z zakupu.
Postępowanie w tym przypadku zależy od tego, czy zamortyzowany środek trwały będzie nadal użytkowany w gospodarstwie.
Jeżeli środek trwały jest sprawny i rolnik zamierza nadal go użytkować, należy poprawić zapis w tab. 4 SAiZ „ Melioracje szczegółowe, budynki, budowle…” wpisując w kol.5 „Wartość bieżąca na początek roku” wartość „1”. Liczba lat dalszego użytkowania pozostaje = 0. Zapis taki oznacza, że środek trwały jest zamortyzowany pod względem księgowym, natomiast nadal użytkowany w gospodarstwie.
Jeżeli natomiast środek trwały nie będzie już użytkowany w gospodarstwie, należy (nie zmieniając zapisów w tab.4 SAiZ) wpisać go do tab. 19 KOiZ „Likwidacja”. Wówczas dany środek trwały zostanie automatycznie usunięty z ewidencji podczas przepisywania stanów na rok następny.
Przy zakupie identycznych skrzynio-palet w jednym celu i o identycznej liczbie lat przewidywanego użytkowania dopuszcza się tworzenie tzw. obiektów inwentarzowych zbiorczych. W KWiW po stronie Wydatków w kolumnie j.m. należy wpisać „szt.” zaś w kolumnie Ilość = „1” i podać wartość całego zakupu. Taki zapis oznacza, że dotyczy jednego tzw. obiektu zbiorczego. W kolumnie „Wyszczególnienie” należy opisać rodzaj tego środka trwałego wraz z podaniem liczby części składowych, w tym przypadku: „500 skrzynio-palet”.
W przypadku, gdy wpłata dotacji i jej zwrot nastąpił w jednym roku obrachunkowym to kwoty te należy wpisać odpowiednio w tabeli Wpływów i Wydatków z użyciem tego samego kodu po obu stronach. Natomiast gdy wpłata z tytułu dotacji miała miejsce w latach poprzednich wówczas zwrot dotacji w roku bieżącym oznaczamy kodem 89-00-00 („Pozostałe przychody i koszty”) podając w „Wyszczególnieniu”, że jest to zwrot dotacji i z którego roku.
Uprawę rzodkiewki należy wykazać w tab. 4 KOiZ „Uprawy” wpisując w kol.3 „Typ uprawy” kod 2 („Polowa: przedplon, poplon, wsiewka”). W kol.9 „Zbiór” należy wstawić 0. Natomiast przy sprzedaży, w tab. Wpływy KWiW, w kol.7 „Jednostka miary” ewidencjonujemy taką jednostkę miary, w jakiej była sprzedawana rzodkiewka (w tym przypadku – szt.).
Wpływ do gospodarstwa rolnego z tytułu zasiłku celowego suszowego otrzymanego z Gminnego Ośrodka Pomocy należy oznaczyć kodem 29-31-nn („Dotacje z tytułu klęsk żywiołowych”).
Wysłodki suche otrzymane w darze są ewidencjonowane w tab.9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do GR”. Odnotowujemy tylko ilość wysłodków przeznaczonych do zużycia w gospodarstwie rolnym, używając kodu 52-19-20 („Wysłodki suche”).
Koszt suszenia oznaczamy kodem 71-29-00 („Pozostałe usługi do produkcji zwierzęcej”), uwzględniając (szacunkowo) tylko tę część kosztu, która przypada na wysłodki zużyte w gospodarstwie.
Tak, w tab.4 SAiZ „Melioracje szczegółowe, budynki i budowle, środki transportowe, maszyny i urządzenia” należy wprowadzić do gospodarstwa rolnego środek trwały jakim jest zbiornik na gnojówkę, należy również w tab. 9 SAiZ „Zapasy produktów własnych – nietowarowych” wykazać na stan początkowy gnojówkę a gdy pojawi się komunikat o błędzie, należy w wyjaśnieniu krótko opisać zaszłość.
Jeśli tunele nieogrzewane w których uprawiana jest papryka są tunelami w których wysokość umożliwia wejście osób i wykonywanie pracy, wówczas uprawę papryki należy zaewidencjonować w tabeli 4 „Uprawy” KOiZ kodem 61-72-19 „Warzywa pod osłonami wysokimi – Pozostałe warzywa uprawiane dla owoców i kwiatów”. Powierzchnia zbioru wykazana w tabeli 4 „Uprawy” powinna odpowiadać 0,6 ha, natomiast pozostała część powierzchni tj. 0,4 ha powinna być wykazana w tabeli 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” w pozycji „Ugory na GO” (kol.7 lub 8). W tabeli „Zasoby ziemi własnej” w SAiZ i SWAiZ rodzaje ziemi własnej ewidencjonujemy zgodnie z Rejestrem Gruntów.
W KOiZ w tabeli 7 „Zużycie produktów własnych (potencjalnie towarowych) na siew, sadzenie, pasze, wylęg oraz przerób” nie ewidencjonujemy mleka pochodzącego od krów mamek. Mleko od krów mamek nie jest produktem potencjalnie towarowym.
Dotację należy zaewidencjonować w KWiW –Wpływy po złożeniu wniosku o płatność, w tym wpłata i należność. Jeśli druga część dotacji nie będzie wypłacona rolnikowi w roku bieżącym, należność należy wykazać w tab.8(14) SWAiZ „Należności”. W przypadku gdy rolnik nie otrzyma z różnych przyczyn pozostałej części dotacji, należy dokonać odpowiednich korekt. Zarówno przyznaną dotację jak i pozostającą na stanie końcowym należność zakodować należy kodem z grupy 2*.
W odniesieniu do otrzymywanych kredytów istnieje w Polskim FADN odstępstwo od metody memoriałowej. Wpływ z tytułu otrzymania określonego rodzaju kredytu jest ewidencjonowany w momencie otrzymania wpłaty środków pieniężnych przez rolnika.
Zgodnie z obowiązującą metodyką, należności z tytułu kredytów w Polskim FADN nie istnieją, dlatego w tabeli „Należności” nie są dopuszczone kody z grupy kodów „Kredyty”.
Kodem 74-00-00 ewidencjonuje się w KWiW w tabeli Wydatki wyłącznie pracowników dorywczych do działalności operacyjnej.
Pracowników dorywczych do działalności inwestycyjnej (którą jest sadzenie truskawek) należy zakodować od razu kodem inwestycji – takim samym jaki widnieje w główce tabeli 16 KOiZ („Środki trwałe w budowie: drzewostan leśny, sady i plantacje wieloletnie”) i nie pokazuje się ich w tabeli 1 KOiZ („Zasoby i nakłady pracy …”), w której ewidencjonowane są wyłącznie nakłady pracy do działalności operacyjnej.
W tabeli 16 KOiZ dopuszczono kod 73-00-09 ze względu na możliwość ewentualnego ‘przesunięcia’ pracowników stałych z działalności operacyjnej do działalności inwestycyjnej.
W takim przypadku uprawy pod osłonami należy odnotować w tab.4 KOiZ „Uprawy”, ewidencjonując w osobnych wierszach powierzchnię i zbiór poszczególnych gatunków roślin warzywnych i podając w kol.3 kod typu uprawy „4” („Uprawa pod osłonami wysokimi”). Jeśli któryś z gatunków był uprawiany kilkakrotnie, wówczas powierzchnię, a także zbiory należy zsumować.
Płatność do buraków cukrowych oznaczana jest kodem 21-44-nn.
W zapisach nie uwzględniamy odsprzedaży obcych produktów. W KWiW należy odnotować dwa zdarzenia:
1) Usługę zbioru rzepaku, wpisując ją po stronie Wpływów kodem 71-19-00 – „Pozostałe usługi do produkcji roślinnej” i podając jako wartość – oszacowaną wartość rzepaku obcego (w tym celu fakturę sprzedaży rzepaku obejmującą rzepak własny i obcy rozbić należy na 2 pozycje);
2) Sprzedaż rzepaku – odnotować należy tylko rzepak własny (kodem 61-33-1* „Rzepak i rzepik”).
Tak, zwrot akcyzy za paliwo rolnicze należy ewidencjonować kodem 27-93-nn („Zwrot podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej”).
Wszelkie świadczenia płacone przez KRUS (np. chorobowe) użytkownikowi gospodarstwa rolnego nie są ewidencjonowane w książkach rachunkowości rolnej, gdyż są przychodem osobistym rolnika i jego rodziny.
Straty w wyniku suszy uwzględniamy w tabeli 14 KOiZ „Wykaz strat losowych…” nawet, jeśli nie ma ogłoszonego stanu klęski żywiołowej, pod warunkiem, że został uruchomiony oficjalny program pomocy poszkodowanym, a strata jest udokumentowana protokołem z szacowania szkód.
W przypadku częściowego przyorania na wiosnę rzepaku nic nie piszemy w tabeli 14 KOiZ „Wykaz strat losowych..”. Wymarznięcie rzepaku należy traktować jako zwykłe ryzyko związane z produkcją, a nie stratę losową. Jeżeli jednak uprawy były ubezpieczone i otrzymano odszkodowanie za zaistniałe straty, zdarzenie odnotowujemy w tab.14 KOiZ „Wykaz strat losowych…” wypełniając tylko kolumny 1, 2 oraz 7. Należy również pamiętać o odnotowaniu odszkodowania (odpowiednim kodem ubezpieczenia) w tab. Wpływy KWiW.
W tab. 4 KOiZ „Uprawy” należy podać pełną powierzchnię uprawy rzepaku, jednak w rozbiciu na dwa wiersze – część która pozostała i dała zbiór – z kodem typu uprawy „1” („polowa: w plonie głównym”), natomiast część, która została przyorana – z kodem typu uprawy „2” („polowa: przedplon, poplon, wsiewka”), podając plon = 0 i kod powodu braku zbioru „1” („Niekorzystne warunki pogodowe”).
Bezpłatną wymianę gruntów z sąsiadem należy zaewidencjonować w KWiW (jest to transakcja barterowa), pamiętając, aby zapisać zarówno „sprzedaż” gruntu rolnego, jak i „zakup” działki leśnej z tą samą wartością. Należy również odnotować zmiany w Tabeli pomocniczej A „Zmiany w zasobach ziemi własnej” KOiZ (kolumny „Przybyło/z zakupu” i „Ubyło/sprzedano”), aby na koniec roku prawidłowo wypełnić tabele 1(1) („Zasoby ziemi własnej na dzień 31.12.”) i 2(3) („Drzewostan leśny”) SWAiZ.
Korektę rozliczenia dotyczącą buraków cukrowych wynikającą ze zmiany kursu euro należy zaewidencjonować używając kodu 89-00-00 („Pozostałe przychody i koszty”).
AKTUALIZACJA 08.08.2023 Zwierzęta (tuczniki, drób) należy przekazać na przerób w tab.7 KOiZ („Zużycie produktów własnych…”). W kol. 4 „J.m.” należy wstawić obowiązującą dla danej grupy zwierząt jednostkę miary. W kolumnie „Przeznaczono na przerób”, w przypadku zwierząt, dla których obowiązującą jednostką miary są kilogramy, należy w kol.15 „produkty surowe” podać wagę, natomiast w kol. 16 „zwierzęta” – ilość przekazanych sztuk. Jeżeli przekazania dotyczą zwierząt, dla których obowiązującą jednostką miary są sztuki, należy podać liczbę przekazanych zwierząt w kol. 16 „zwierzęta”, natomiast nie należy wypełniać kol. 15. Sprzedaż tusz i rąbanki należy ewidencjonować w tab. Wpływy KWiW kodem 67-71-00 „Mięso surowe”. Usługę uboju należy odnotować kodem 71-21-90 „Pozostałe usługi specjalistyczne do produkcji zwierzęcej”.
W tabeli 4 KOiZ „Uprawy”, pod pojęciem uprawy pod osłonami wysokimi rozumiane są uprawy w szklarniach i trwałych inspektach, a także tunelach foliowych, ogrzewanych i nieogrzewanych, których wysokość umożliwia wejście osób i wykonywanie pracy.
Budowę płyty obornikowej i zbiornika na gnojówkę należy potraktować jako dwie inwestycje, rozdzielając je proporcjonalnie do zużycia materiałów.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 W wyżej opisanym przypadku w tab. 4 KOiZ „Uprawy” ewidencjonujemy powierzchnię kapusty głowiastej i kapusty pekińskiej w dwóch oddzielnych wierszach, z oznaczeniem tym samym kodem. Zbiór kapusty należy podać w dt, natomiast w przypadku kapusty pekińskiej pozostawić kol. 9 „Zbiór” pustą, wpisać w kol.11 „Powód braku zbioru” kod 9 „Inny” a gdy pojawi się komunikat o błędzie wyjaśnić, że chodzi o sprzedaż w sztukach. Przy sprzedaży w KWiW w kolumnie „Jednostka miary” ewidencjonujemy taką jednostkę miary, w jakiej kapusta była sprzedawana (tj. w przypadku kapusty – dt, a w przypadku kapusty pekińskiej – szt.). Należy pamiętać, że w przypadku stosowania różnych jednostek miary (szt., dt), w Raporcie Indywidualnym nie będą dla tej produkcji wyliczane plon i jednostkowa cena sprzedaży.
AKTUALIZACJA 13.07.2023 W przypadku, kiedy rolnik pozyskuje nasiona facelii, uprawę należy potraktować jako plantacje nasienne ewidencjonując ją w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” kodem 62-90-00 „Pozostałe plantacje nasienne”. Jeżeli natomiast rolnik nie zbiera nasion i facelia wysiana jest tylko dla pszczół, należy zakodować ją jako nawóz zielony (64-30-00).
Jeżeli facelia jest uprawiana na paszę, należy w tab.4 KOiZ „Uprawy” użyć kodu 61-59-00 „Pozostałe polowe uprawy pastewne na zielonkę”.
Uprawę żyta ozimego należy odnotować w tab. 4 KOiZ „Uprawy” podając kod powodu braku zbioru 3 „sprzedaż uprawy „na pniu””. Powierzchnia ta musi być również uwzględniona w tab.2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” w kol.5 „Użytki rolne użytkowane”. Należy pamiętać, aby w tab.8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego” uwzględnić przekazanie uprawy na pniu (kodem 88-00-00). Zapisy w tab. 11 SAiZ „Produkcja roślinna w toku – cykl krótki”, dotyczące poniesionych na uprawę kosztów, należy pozostawić bez zmian. Jeżeli pojawi się komunikat o błędzie, wystarczy podać wyjaśnienie, krótko opisując zaszłość.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 Uprawę zakupioną na „pniu” należy zapisać w tab. 4 KOiZ „Uprawy” podając w kol.4 „Na gruncie” kod zapisu „4” („obcym, uprawy zakupione „na pniu””). W tab. 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” nie odnotowujemy tej powierzchni. W przypadku pojawienia się komunikatu o błędzie, należy wyjaśnić, że zakupiono ”na pniu” 7 ha kukurydzy. Należy pamiętać, aby zakupioną uprawę odnotować w tab. Wydatki KWiW pod kodem 88-00-00 „Sprzedaż/zakup upraw „na pniu””.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 Skoro rolnik sprzedaje koszyczki słonecznika w szt. to sprzedaż należy pokazać w szt., zapisując zaszłość kodem słonecznika (61-33-20). W tab. 4 KOiZ „Uprawy” należy pozostawić nie wypełnioną kol.9 „Zbiór”, podając kod powodu braku zbioru = 9 „Inny”.
Dopłatę do skrobi należy zakodować 21-43-nn („Płatność do skrobi ziemniaczanej”).
Według metody Polskiego FADN koszt nawozów wapniowych obciąża rok bieżący. Obornik z zakupu zastosowany pod oziminy jest substytutem nawozów mineralnych i dlatego musi być zawarty w cyklu krótkim.
W roku poprzednim nie należy dokonywać żadnych zmian.
W roku bieżącym należy wpisać uprawę żyta kodem 61-13-20 do tab.4 KOiZ „Uprawy” jako poplon ozimy (kod typu uprawy 2 „polowa: przedplon, poplon, wsiewka”) pokazując powierzchnię i zbiór zielonki, a warzywa, które rolnik posiał (lub posadził) na miejscu żyta wprowadzić do tab.4 KOiZ „Uprawy” jako plon główny (kod typu uprawy 1 „polowa: w plonie głównym”).
W sytuacji, kiedy żyto wysiewane jest od razu z przeznaczeniem na zielonkę należy użyć kodu 61-53-00 („Zboża i mieszanki zbóż z innymi roślinami na zielonkę”).
Mimo, że rolnik sprzedaje oddzielnie pszenżyto jare i łubin słodki, w obu przypadkach we wpływach należy pokazać sprzedaż pod kodem mieszanki (61-23-10).
Kod 61-35-30 („Rośliny zielarskie (lecznicze, przyprawowe, aromatyczne)”) jest wspólnym kodem dla roślin zielarskich jednorocznych i dla upraw wieloletnich. W przypadku pojawienia się powyższego komunikatu należy w wyjaśnieniu napisać, że w gospodarstwie uprawia się rośliny zielarskie jednoroczne.
Koszty związane z przepisaniem przez rolnika części gruntów na syna należy zaewidencjonować kodem 71-99-00 „Pozostałe usługi do dział. operacyjnej (ogólnogospodarczej)”.
Ponieważ jak rozumiemy nie było należności na stanie początkowym, w roku bieżącym zwrot pieniędzy należy przyjąć jako pozostałe przychody (89-00-00).
Jeśli rolnik chce potraktować zakup 100 szt. drzewek jako „remont bieżący sadu” to zarówno w zakupach jak i w zapasach użyć należy kodu 51-10-00 (materiał siewny i rozmnożeniowy).
W przypadku zakupu udziałów i akcji w mleczarni należy wpisać 1 szt.
Wyposażenie biura w domu mieszkalnym należy potraktować jak ulepszenie robione w obcym środku trwałym, zakup mebli należy więc zakodować 19-00-nn.
Psy stróżujące należy zaewidencjonować w tab. 7 SAiZ i 3(7) SWAiZ oraz odnotować w tab. 5 KOiZ pod kodem 66-98-* „Pozostałe zwierzęta”. Zakup karmy należy zapisać pod kodem 52-14-90 „Koncentraty białkowe, mieszanki pełnoporcjowe i uzupełniające dla pozostałych zwierząt”.
Należy odnotować we wpływach sprzedaż pszenicy, podając jako wartość sprzedaży pełną kwotę, będącą równowartością otrzymanych nawozów (zarówno tych zatrzymanych w GR, jak i tych później odsprzedanych). Po stronie wydatków należy zapisać zakup nawozów, uwzględniając tylko te zatrzymane w GR. Nawozów odsprzedanych nie wykazujemy nigdzie, ponieważ w systemie Polski FADN nie dopuszczamy możliwości wykazywania odsprzedaży nawozów.
W przypadku, gdy nie określono dokładnie produktu (patrz: faktura poniżej), którego dotyczy premia należy oznaczyć ją kodem 89-00-00 („Pozostałe przychody i koszty”).
Folię, która jest kupowana do wykorzystania w konkretnym tunelu należy wprowadzić do gospodarstwa poprzez tabelę inwestycyjną (tab. 17 KOiZ „Środki trwałe w budowie: pozostałe”) – w takim przypadku zakup folii oznaczamy kodem z grupy „05-29-nn” – czyli kodem tunelu, w którym wymieniana jest folia.
Jeżeli rolnik kupuje folię bez konkretnego przeznaczenia i ją magazynuje, należy zakup tej folii odnotować używając kodu 55-00-00 („Pozostałe materiały…”).
UWAGA! – w momencie, gdy folia zakupiona kodem 55-00-00 będzie wymieniana w konkretnym tunelu, należy, tak jak to zaznaczono w „Instrukcji prowadzenia zapisów…” (w rozdziale dotyczącym tabeli 17 KOiZ „Środki trwałe w budowie: pozostałe”), zmienić w tab. Wydatki KWiW (bądź w tab. 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego”) kod 55-00-00 na kod odpowiedniej inwestycji.
Spłaty kredytu, który został poręczony dla sąsiada traktować należy jako rezultat osobistej decyzji nie mającej związku z gospodarstwem rolnym.
Z tego powodu tego rodzaju transakcji nie wolno ewidencjonować w książkach rachunkowych.
Tak, wpływy do gospodarstwa z tytułu płatności obszarowych przyznawane w kolejnych latach należy ewidencjonować kolejną, wolną „nn”.
Po zmianie przepisów o VAT od roku 2014 rolnik będący podatnikiem VAT zobowiązany jest do naliczenia VAT należnego od sprzedaży środków trwałych (maszyn) niezależnie od tego, czy przy ich zakupie VAT odliczał czy nie. Zatem jeśli sprzedaje maszynę zakupioną w czasie kiedy był rolnikiem ryczałtowym musi również odprowadzić podatek VAT.
Rolnik ryczałtowy sprzedaje swoje aktywa zawsze w wartości brutto.
Na podstawie faktury opiewającej na właściwą wartość zakupu (otrzymanej w grudniu), w sierpniu należy dokonać poprawki na właściwą ilość i wartość wykazaną w tej fakturze.
W KWiW w marcu należy zaewidencjonować zgodnie z fakturą, kodami z grupy 5* (środki ochrony roślin) i kodem 33-00-nn (kaucje gwarancyjne), a po rozliczeniu, w tym przypadku w czerwcu, należy „zwrócić” kaucję przez książkę KWiW Wpływy (tym samym kodem).
Spłaty rodzinne według metodyki Polskiego FADN są zawsze zobowiązaniami długoterminowymi, ewidencjonowanymi w tab. 15b SAiZ „Zobowiązania długoterminowe – Pozostałe zobowiązania długoterminowe”.
W przypadku spłaty, która została ustalona i spłacona w roku bieżącym, należy zrobić korektę SP – wpisać zobowiązanie w tabeli 15b SAiZ, kodem 46-00-00. Jeżeli natomiast spłata została ustalona w roku bieżącym, ale realizowana będzie dopiero w roku następnym, należy wpisać zobowiązanie na SP dopiero w przyszłym roku.
Wydzierżawienie schładzalnika od mleczarni na określony czas, bez prawa naliczania amortyzacji, należy zakodować kodem 87-31-nn („Opłaty z tytułu leasingu operacyjnego”).
W tym przypadku, sprzedaż dodatkowo pozyskanych sadzonek malin, truskawek należy potraktować jako sprzedaż produktów z matecznika i zakodować 62-51-00 „Inne uprawy nasienne i rozsadniki w uprawie polowej”.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 Sprzedawaną pietruszkę, a także natkę, ewidencjonujemy w KWiW w tab. Wpływy tym samym kodem (w zależności od sposobu uprawy): 61-71-39 „Warzywa w uprawie polowej – Pozostałe warzywa korzeniowe i bulwiaste” lub 61-73-39 „Warzywa w ogrodach towarowych – Pozostałe warzywa korzeniowe i bulwiaste” podając w kol. „Wyszczególnienie”, czy konkretny zapis dotyczy korzenia czy natki pietruszki. W KOiZ w tab. 4 „Uprawy” podajemy zbiór główny – korzenia pietruszki, natomiast nie wpisujemy zbioru natki w zbiorze ubocznym, ponieważ sprzedaż natki jest prowadzona w pęczkach. Należy pamiętać, że ze względu na stosowania różnych jednostek miary (pęczki, dt), w Raporcie Indywidualnym nie będą dla tej produkcji wyliczane plon i jednostkowa cena sprzedaży.
Jeżeli koszt wyceny jest relatywnie niski i nie zaburzy wyników bieżącego roku, wówczas należy użyć kodu 71-99-00 („Pozostałe usługi do dział. operacyjnej (ogólnogospodarczej)”).
Dla bankowego kredytu pomostowego na realizację inwestycji w gospodarstwie rolnym używamy kodu z grupy kredytów komercyjnych.
W grudniu należy wpisać „31” w dochodach spoza gospodarstwa w kol. 4 „Pozostałe”. Jeżeli rolnik nie chce podpisać się pod ankietą, a jego dodatkowe dochody to tylko 200 zł z Instytutu – należy wtedy napisać na ankiecie, że rolnik nie wyraża zgody na udostępnianie danych (nie wykazujemy 200 zł w grudniu). W takim przypadku poprawnie wypełniona ankieta zawiera NIG gospodarstwa, imię, nazwisko i numer pracownika biura rachunkowego oraz adnotację: rolnik nie wyraża zgody i podpis rolnika lub doradcy.
Tak, zakup matek pszczelich zapisujemy kodem 66-91-00 „Pszczoły – pnie”.
Korekta danych rachunkowych jest dokonywana dla każdego zapisu/pola osobno, natomiast skorygowanie pola „wartość” jest niemożliwe. Zapis w polu „wartość” zostanie automatycznie przeliczony przy zmianie korektą np. ilości.
Kursy e-learningowe FADN są bezpłatne, uczestnicy nie ponoszą żadnych opłat.
Do zapisów kosztów kontroli w gospodarstwach ekologicznych zawsze należy stosować kod 71-99-00 „Pozostałe usługi do dział. operacyjnej (ogólnogospodarczej)”.
Dotacje do kosztów kontroli ekologicznej (nazywane też refundacją kosztów transakcyjnych, kod 27-99-nn) otrzymują rolnicy spełniający warunki przyznania płatności ekologicznej, za wyjątkiem rolników, którzy są beneficjentami działań:
Tak więc dotacje do kosztów kontroli mogą wystąpić albo pod kodem 27-99-nn albo: 27-92-nn (PROW 2007-2013) lub 24-11-nn (PROW 2014-2020), ale nigdy pod oboma kodami jednocześnie.
Do zapisów dotacji do produkcji ekologicznej otrzymanej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 należy stosować kody z grupy 24-7 – „Rolnictwo ekologiczne/M11”.
Dopłaty bezpośrednie do gruntów rolnych zaliczamy do działalności operacyjnej.
Bezzwrotne wpłaty na Fundusz Inwestycyjny Mleczarni potraktować należy jako koszt sprzedaży produkcji zwierzęcej (kod 82-82-00), natomiast wpłaty na wszelkie FWP, jeśli są własnością rolnika i podlegają zwrotowi kodować należy 18-39-nn („Pozostałe składniki finansowego majątku trwałego posiadane przez gospodarstwo rolne”).
Opłatę notarialną związaną z zakupem gruntów rolnych należy zaewidencjonować kodem 71-99-00 „Pozostałe usługi do dział. operacyjnej (ogólnogospodarczej)”.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 Wpisując w tab. 4 KOiZ „Uprawy” uprawy przeznaczone na przyoranie (kod 64-30-00 „Nawozy zielone”), należy wypełnić kolumny 1 – 8, natomiast w kol. 11 „Powód braku zbioru” wstawić 9 („Inny”). Jeżeli uprawa przeznaczona na nawóz zielony jest uprawą w plonie głównym (kol. Typ uprawy kod=1), należy powierzchnię przez nią zajętą wpisać w tab. 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania”, ale w kolumnie „Ugory na GO” (kol.7 lub 8). Jeżeli uprawa jest poplonem, w kol. Typ uprawy należy wstawić kod = 2, natomiast w tab.2 KOiZ ziemia ta jest uwzględniona w kol. 5 „Użytki rolne użytkowane” (ze względu na uprawę w plonie głównym).
Otrzymany nieodpłatnie pomiot kurzy powinien wycenić rolnik w takiej wartości jaką musiałby zapłacić, gdyby chciał go kupić w danym miesiącu. Jeśli na lokalnym rynku cena nie jest znana, proszę wstawić normatywną cenę obornika wg wzoru: cena 1 tony obornika = 0,22 * cena 1 dt polifoski (8-24-24) + 0,15 * cena 1 dt jęczmienia.
Rowy niesklasyfikowane należy zapisać kodem 11-91-00 „Pozostałe grunty związane z gospodarstwem rolnym” w tabeli 1 SAiZ „Zasoby ziemi własnej na dzień 01.01”.
Świeże wysłodki otrzymane z cukrowni pozostające na zapasie na koniec roku oznaczamy kodem 65-49-00, zaś wysłodki suche własne w zapasie kodem 65-50-00.
Z kolei zakupione wysłodki suche rejestrujemy pod kodem 52-19-20, a zakupione wysłodki mokre pod kodem 52-32-00.
Można użyć następujących kodów:
61-82-20 („Kwiaty i inne rośliny ozdobne – całe rośliny”)
– jeśli cykl uprawy wynosi do 2 lat,
63-20-00 ( „Sadzonki ze szkółek pod osłonami wysokimi”)
– jeśli cykl uprawy wynosi powyżej 2 lat.
Wszelkie zakupy materiałów pędnych innych niż benzyna, olej napędowy (ON) i gaz napędowy (LPG) należy ewidencjonować kodem 53-29-00 („Pozostałe materiały pędne”).
UWAGA: Stosowanie oleju opałowego jako paliwa do ciągnika jest w Polsce zabronione.
Jeśli złom pochodzi z gospodarstwa rolnego to sprzedaż ewidencjonujemy kodem 89-00-00 („Pozostałe przychody i koszty”). Sprzedaż złomu z gospodarstwa domowego jest działalnością prywatną.
Spłat gotówkowych debetu nie należy rejestrować w KWiW. Debet pokazujemy tylko na stan początkowy i stan końcowy roku obrachunkowego (45-00-00).
Natomiast odsetki od debetu należy ewidencjonować kodem 85-19-00 „Pozostałe odsetki i prowizje od kredytów/pożyczek”.
W tym przypadku potrąceń nie należy ewidencjonować po stronie wydatków. Natomiast po stronie wpływów należy dokonać obniżenia wartości sprzedaży mleka o wartość potrącenia „za niestabilne białko”.
Z tego co opisano wydaje się, że w tym gospodarstwie najlepiej byłoby oznaczyć oddzielnymi kodami szkółek: uprawy polowe -02-42-nn („Szkółki drzew i krzewów ozdobnych”) lub uprawy pod osłonami wysokimi 02-52-nn („Szkółki drzew i krzewów ozdobnych”) poszczególne kwatery, gdyż są one jednolicie nawożone, chronione przed chorobami i prawdopodobnie w jednym czasie wykopywane. Prawdopodobnie też cała kwatera zasadzona była w tym samym roku.
Przy sprzedaży tak zróżnicowanego materiału szkółkarskiego nie ma konieczności dzielenia sprzedawanych sadzonek na grupy roślin (liściaste, iglaste, wrzosowate), czy gatunki – ponieważ wszystkie zakodować można tym samym kodem 63-10-00 („Sadzonki ze szkółek polowych”) lub 63-20-00 („Sadzonki ze szkółek pod osłonami wysokimi”).
Na pewno też każdą nowozakładaną kwaterę trzeba potraktować jako nową szkółkę – nadając jej nowy kod z inną końcówką „nn”.
Szczegółowe informacje na temat zapisywania dopłat bezpośrednich znajdują się na stronie Polskiego FADN w zakładce Metodyka⇒Gospodarstwa osób fizycznych⇒Uwagi metodyczne na rok obrachunkowy…
Części zamienne do maszyn należy spisać dokładnie z faktury, gdyż ułatwia to spis robiony na koniec roku (ustalenie nazwy i ceny jednostkowej).
Sposób kodowania części zamiennych zależy od ich przeznaczenia. Jeżeli będą wykorzystywane do:
– remontu bieżącego – to należy je wykazać pod kodem 53-40-00 „Części zamienne do remontów bieżących…” zarówno w KWiW jak i tabeli 10 SAiZ lub tabeli 6 (10) SWAiZ „Zapasy materiałów do działalności operacyjnej” jeśli pozostają na zapasie.
– remontu kapitalnego – wtedy koduje się je już w momencie kupna (KWiW) kodem konkretnej inwestycji w toku (kody z grupy: „06-*”, „07-*” lub „09-*”). Jeżeli części takie pozostają na zapasie na stanie początkowym (w pierwszorocznej książce), to należy je wykazać w tabeli 6 [a] lub tabeli 6 [b] SAiZ „Środki trwałe w budowie (inwestycje w toku)”. Należy pamiętać, że jednocześnie kod ten musi pojawić się także w tabeli inwestycyjnej (tab. 17 KOiZ).
Jeśli budynek w całości wykorzystywany będzie do celów agroturystycznych (a działalność nie będzie pozarolniczą działalnością hotelarską lecz działalnością gospodarstwa rolnego) to jest to inwestycja gospodarstwa rolnego. Wtedy budynek ten powinien być wpisany w tab. 6 [a] SAiZ (w wartości nakładów poniesionych w ubiegłych latach), a w tabeli 17 KOiZ powinien być pokazany tegoroczny wkład w daną inwestycję. W obu tabelach należy użyć tego samego kodu z grupy 05-10-nn.
Taki kapitalny remont lub modernizację potraktować trzeba jako ulepszenie w obcym środku trwałym (jakim jest dom mieszkalny w stosunku do GR). W związku z powyższym wszystkie wydatki z tym związane kodować należy kodem z grupy 09-00-nn, a całe ulepszenie przeprowadzić pod tym samym kodem w tabeli 17 KOiZ „Środki trwałe w budowie: pozostałe”.
Należy wydzielić z pozycji „grunty pod zabudową” (znajdującej się w Wypisie z rejestru gruntów) dwie podpozycje: „Pozostałe grunty związane z gospodarstwem rolnym” oraz „Grunty pod zabudową mieszkalną i działalnością pozarolniczą” które odnotować należy na podstawie ustaleń z rolnikiem.
Jest budowlą.
Jeśli przedłużenie jest krótsze niż 1 rok i zgodnie z umową bankową kredyt pozostaje kredytem krótkoterminowym to kodu nie zmieniamy. Jeśli jest dłuższe i bank zmienił status kredytu z krótkoterminowego na długoterminowy to drogą korekty na stan początkowy roku obrachunkowego trzeba go przenieść do kredytów długoterminowych i pokazać ile wynosi wartość rat bieżących (przypadających do spłaty zgodnie z nową umową w danym roku), a ile wartość rat przeterminowanych (również do spłacenia w roku bieżącym ale przesuniętych z roku lub lat poprzednich).
Tabela „Zasoby ziemi własnej” na stany inwenturowe ma być zawsze wypełniona zgodnie z Rejestrem Gruntów, a więc skoro przekwalifikowanie ma mieć miejsce dopiero po 5-ciu latach – to dopiero wtedy grunty orne należy zamienić na leśne.
Tak jeśli są to róże na kwiat cięty. Jeśli natomiast jest to produkcja sadzonek róż to należy uznać tę uprawę za cykl długi.
Całe zobowiązanie na koniec bieżącego roku powinno być wycenione w cenach III kwartału bieżącego roku (czyli w cenach jakich zażądałaby ANR w danym dniu, gdyby chciała jednorazowo ściągnąć całe zobowiązanie). Natomiast wartość zobowiązania na początek bieżącego roku proszę wyliczyć jako sumę wartości zadłużenia na stan końcowy i sumę wartości obu rat zapłaconych w bieżącym roku (w cenach podawanych przez GUS za kwartał poprzedzający).
Jałówki mleczne i mięsne z przeznaczeniem do dalszej hodowli (2-letnie i starsze) należy ewidencjonować tym samym kodem 66-23-21 podając dla nich wspólną, średnią ważoną cenę za sztukę.
Np.: (5 szt x 1500 zł + 5 szt x 2000 zł) / 10 szt = 1750 zł/szt
Tak pod kodem 11-70-00 ma się znaleźć cała ziemia nie należąca do gospodarstwa rolnego w sensie „nie biorąca udziału w jego działalności operacyjnej”. W tab.1 SAiZ „Zasoby ziemi własnej na dzień 01.01” umieszczono ją jedynie dla zbilansowania tego, co zawarte jest w Wypisie z Rejestru Gruntów. Natomiast pod kodem 11-91-00 znajdują się wszystkie pozostałe grunty należące do gospodarstwa rolnego wymienione w objaśnieniu d/. Wymieniając „grunty pod budynkami gospodarczymi” mieliśmy na myśli jedynie budynki gospodarstwa rolnego takie jak: stodoły, budynki inwentarskie itp., które w nomenklaturze rolniczej nazywane są budynkami gospodarczymi. Mówiąc o „drogach” mieliśmy na uwadze jedynie drogi dojazdowe do pól i do budynków gospodarstwa rolnego (droga dojazdowa do domu powinna znaleźć się pod kodem 11-70-00). To samo dotyczy „podwórka” – ta jego część, która jest placem manewrowym dla pojazdów i maszyn gospodarstwa rolnego powinna wejść w kod 11-91-00, a ta która nie ma nic wspólnego z gospodarstwem rolnym do kodu 11-70-00.
Żywienie i zamieszkiwanie tej osoby jest sprawą prywatną rolnika. Należy go wpisać do członków rodziny, gdyż korzysta on z wypracowanego przez gospodarstwo dochodu. Jeśli nie pracuje w gospodarstwie to po prostu nie będą przy nim wykazane godziny pracy, a w kategorii pracy należy wstawić kod 5= nigdzie nie pracujący lub kod 4=pracujący wyłącznie poza gospodarstwem. Stawki podawane w punktach 3.3 i 3.4 Informacji ogólnych (KOiZ) dotyczą tylko najmu (do działalności operacyjnej i inwestycyjnej) oraz agroturystów. Nie dotyczą członków rodziny. Wyjątek stanowi przypadek, gdy członek rodziny (np. syn) pracuje odpłatnie w gospodarstwie – należy go wtedy zaliczyć do najmu stałego, a nie do rodziny – a stołowanie i żywienie jest wtedy dodatkowym kosztem jego pracy. Stawki stołowania i zamieszkiwania dla najmu i agroturystów muszą się opierać o szacunki osoby zajmującej się domem – czyli być kosztem własnym gospodarstwa. Nie mogą to być stawki z pobliskiej jadłodajni, czy hotelu.
W tabelach inwestycyjnych obowiązuje zawsze wartość netto (bez VAT), gdyż w tabelach tych zbieramy koszty wytworzenia aktywów trwałych, a te w inwenturze muszą być wycenione (niezależnie od tego, czy były zakupione, czy wytworzone we własnym zakresie) w wartości netto.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 W tab. 2 „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” KOiZ podajemy całą powierzchnię użytków rolnych użytkowanych w danym roku, tj. powierzchnię UR własnych i obcych (dodzierżawionych). Powierzchnia użytków rolnych własnych nie musi się zgadzać z tym co pokazano w SAiZ, gdyż UR mogą być dokupione lub otrzymane z daru w ciągu roku i włączone w użytkowanie. Włączone w użytkowanie mogą być także nieużytki, które przeszły proces rekultywacji. Natomiast w sytuacji, gdy na gruntach ornych został zasadzony las, należy grunty te wykazywać jako zalesione w tab. 2 KOiZ, ale dopóki nie nastąpi ich przekwalifikowanie w Rejestrze Gruntów, w tab. 1 SAiZ i 1(1) SWAiZ muszą być odnotowane w gruntach ornych.
Tak właśnie należy postąpić. Cena jednostkowa brutto (pokazana w kol. 7) musi odpowiadać zarówno ilości pokazanej w kolumnach 9-10 (przekazanie poza gospodarstwo), jak i „J.m.” (pokazanej w kol.6).
Jeśli owoców nie zbierano z powodu braku zbytu, należy w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” w kol. 9 „Zbiór” wstawić zero (0), natomiast w kol. 11 „Powód braku zbioru” wstawić kod 2 „Względy ekonomiczne”.
Odszkodowanie to proszę przyjąć w tab. Wpływy KWiW pod kodem 89-00-00 („Pozostałe przychody i koszty”).
Tak, można to uznać za inwestycję gospodarstwa rolnego. Zakup kiosku należy zaewidencjonować kodem rzeczowego środka trwałego z grupy budowli.
Operację tę należy przeprowadzić przez KWiW. We Wpływach, pod kodem udziałów zgodnym z tym w inwenturze, wycofać udziały (wpływ brutto = wartości udziałów na stan początkowy bieżącego roku). Po stronie Wydatków (w tym samym miesiącu) pokazać wydatek o kodzie 86-10-00 „Kary umowne za zwłokę w realizacji umów”.
Skoro poprzedni kredyt nawozowy został spłacony, a „rolnik zaciąga w tym samym roku kolejny kredyt”, więc nowy kredyt musi mieć nowy kod.
Opłaty za kolczyki oraz paszporty dla zwierząt należy zakodować 52-90-90 „Pozostałe materiały do produkcji zwierzęcej…”, gdyż mają one charakter kosztów bezpośrednich.
Opłatę za pomiar pól zakodować należy kodem 71-99-00 „Pozostałe usługi do działalności operacyjnej”.
Wydatek ten zakodować należy kodem 17-10-nn – identycznym jak pozostała część tego kombajnu wpisana już wcześniej na stan majątkowy gospodarstwa. Zostanie zmieniona data rozpoczęcia eksploatacji na rok bieżący i to jest sytuacja prawidłowa. Komputer doda wartość ze stanu początkowego do wartości tegorocznego zakupu i w tej wartości umieści kombajn w bilansie na stan końcowy roku obrachunkowego.
Jeśli folia ta nie stanowiła części tunelu, lecz jej zakup potraktowany był w ubiegłym roku jako koszt bieżący, to jej sprzedaż w roku bieżącym należy zakodować kodem 89-00-00 („Pozostałe przychody i koszty”).
Ważniejsze pozycje (o wartości minimalnej równoważnej 300 euro) należy kodować kodem 17-30-nn („Maszyny, narzędzia i urządzenia do gospodarki leśnej, agroturystyki i produkcji nierolniczej”). W przypadku drobnych narzędzi i przedmiotów o małej wartości stanowiących sprzęt agroturystyczny (np. gry planszowe dla dzieci) należy użyć kodu 57-90-00 („Pozostałe materiały mające charakter kosztów bezpośrednich do wykorzystania w działalności gospodarczej innej niż rolnicza bezpośrednio związanej z gospodarstwem tzw. OGA”). Kod 71-60-00 („Usługi agroturystyczne”) pozostaje bez zmian.
Zakup suchych odpadów piekarniczych (np. starego chleba) do skarmiania zwierzętami należy zakodować kodem 52-19-90 („Pozostałe pasze treściwe”).
Sprzedaż włoszczyzny należy zakodować kodem 61-7*-39 („Pozostałe warzywa korzeniowe i bulwiaste”). W skład włoszczyzny wchodzą bowiem: marchew, pietruszka, seler – wszystkie warzywa korzeniowe i bulwiaste. Do tego dochodzi jeszcze por zaliczany do warzyw liściastych i łodygowych oraz sporadycznie (nie zawsze dodawana do włoszczyzny) kapusta włoska –również zaliczana do roślin warzywnych liściastych i łodygowych. Ponieważ większość składników włoszczyzny (właściwie z wyjątkiem pora) zaliczana jest do warzyw korzeniowych i bulwiastych, podejmując taką decyzję (jak wyżej) nie zrobimy dużego błędu.
Jeśli wysokość dofinansowania wynika bezpośrednio z faktury, którą otrzymał rolnik to dopłatę mleczarni należy pokazać we Wpływach pod kodem 89-00-00 = Pozostałe przychody i koszty, a pełen koszt kontroli użytkowości mlecznej w Wydatkach pod kodem 71-21-90.
Jeśli natomiast na fakturze nie ma wyszczególnionego dofinansowania z mleczarni należy tylko w Wydatkach pokazać to co zapłacił rolnik pod kodem 71-21-90.
Nie potwierdzonej na piśmie dopłaty nie pokazujemy we Wpływach.
Wszystkie składki płacone do KRUS (zarówno zdrowotne, jak i emerytalne) dotyczące użytkownika gospodarstwa lub członków jego rodziny koduje się 95-20-00 „Składka na ubezpieczenie zdrowotne rolników” – niezależnie od tego, czy chodzi o normalne gospodarstwo rolne, czy o gospodarstwo prowadzące działy specjalne. Składki KRUS płacone za pracowników najemnych wchodzą w opłatę pracy (kod najmu stałego lub dorywczego).
Dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5 – są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, a tym samym nie są działalnością pozarolniczą. Agroturystyka zalicza się do działalności innej niż rolnicza bezpośrednio związanej z gospodarstwem rolnym (OGA) z wyjątkiem sytuacji, w której do działalności tej wykorzystywane są głównie budynki wybudowane specjalnie w celu prowadzenia usług agroturystycznych.
Mówi o tym Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst ujednolicony, stan prawny na dzień 1 czerwca 2005 r. z późń. zm.) [Art.21, ust.1, pkt.43]. Jeśli rolnik wynajmuje więcej niż 5 pokoi, powinien zarejestrować to jako pozarolniczą działalność gospodarczą i płacić od niej podatek.
Produkty pochodzące z gospodarstwa rolnego, a wykorzystywane do żywienia agroturystów należy przekazać nieodpłatnie w KOiZ w tab. 8 „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego”. W systemie rachunkowości FADN koszty żywienia agroturystów obliczane są za pomocą stawki żywieniowej ustalonej przez rolnika, a ewidencjonowanej w Informacjach ogólnych (punkt 3.3) KOiZ. Stawkę tę mnoży się przez liczbę dni żywienia agroturystów ewidencjonowanych w tej samej tabeli (punkt 3.5).
W takiej sytuacji należy dokonać korekty w książkach rachunkowości rolnej, tak aby zgodność danych była zachowana.
Kurnik w chwili wejścia do przebudowy z tytułu zmiany funkcji przestaje figurować w spisie budynków jako kurnik. Jego wartość bieżąca, jaką posiadał przed rozpoczęciem modernizacji, zostanie przeniesiona i dodana (automatycznie przez komputer) do wartości inwestycji w toku o nazwie „inwestycja – owczarnia 05-10-nn”, a po jej zakończeniu znajdzie się w wartości nowego środka trwałego o kodzie – owczarnia 15-10-nn.
W przypadku odpłatnego świadczenia usług sprzętem GR zaszłość należy zaewidencjonować w tabeli Wpływy KWiW, natomiast w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług – w tabeli 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego”, a wartość usługi oszacować według cen rynkowych. Procentowy udział nakładów pracy na te usługi w nakładach pracy ogółem należy uwzględnić w KOiZ w tabeli 1 „Zasoby i nakłady pracy oraz dni stołowania i zamieszkiwania pracowników zaangażowanych w działalność operacyjną” w kol. 24 „Nakłady pracy na OGA”.
Jest to działalność prywatna, nie podlegająca zapisowi.
Tak.
Tak, wszystkie grunty będące własnością małżonków należy zaewidencjonować w tabeli 1 („Zasoby ziemi własnej”) w SAiZ. Jednocześnie należy dokonać zapisu powierzchni tej ziemi w KOiZ w tabeli 2 („Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania”) w kolumnie „oddzierżawione na 1 rok i więcej” lub „oddzierżawione na mniej niż 1 rok”.
Ziemię przekwalifikowaną na działki budowlane i przeznaczoną na sprzedaż ewidencjonujemy w tab. 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego” kodem, pod jakim grunt ten figurował na stanie początkowym. Jednocześnie w tabeli pomocniczej A rejestrujemy zmiany w zasobach ziemi. Wpływ ze sprzedaży tej ziemi jest działalnością prywatną.
Przed plonowaniem wierzba energetyczna powinna być wpisana w tab.6 SAiZ „Środki trwałe w budowie” pod kodem 02-27-nn („Zagajniki o krótkiej rotacji na użytkach rolnych”). W tabeli inwestycyjnej (tab. 16 KOiZ) należy kontynuować tę inwestycję aż do momentu uzyskania pierwszego docelowego zbioru. W tym momencie należy zakończyć inwestycję kodem 12-27-nn podając jednocześnie liczbę lat użytkowania. Natomiast uprawa (w tab. 4 KOiZ „Uprawy”) powinna być kodowana 61-35-50 („Zagajniki o krótkiej rotacji na użytkach rolnych”).
We wszystkich tabelkach, w których pszenica własna występuje jako materiał siewny (także w tabeli cyklu krótkiego) musi być sprecyzowane czy wysiano pszenicę jarą, czy ozimą.
Kapustę do działalności pozarolniczej należy przekazać w tabeli 8 KOiZ „Nieodpłatne przekazania z gospodarstwa rolnego” w kolumnie 10 („Przekazania poza gospodarstwo rolne – Pozostałe”), natomiast sprzedaży produktu finalnego (kapusty kiszonej z działalności pozarolniczej) nie rejestrujemy w KWiW, gdyż jej sprzedaż nie jest wpływem gospodarstwa rolnego.
W tej sytuacji należy oszacować powierzchnię pastwiska i w przypadku, gdy rolnik może wypasać zwierzęta bezpłatnie, należy zapisać w tab. 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego” oszacowany czynsz za prawo wypasu, kodem właściwego czynszu dzierżawnego z grupy 87-11* („Czynsze dzierżawne za ziemię użytkowaną do 1 roku – Czynsze za powierzchnię paszową”), natomiast jeśli rolnik za wypas płaci, należy tym samym kodem odnotować zaszłość w tab. Wydatki KWiW. Powierzchnię wypasu należy również odnotować w tab. 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi według tytułu i sposobu użytkowania” w wierszu nr 03 „dodzierżawiona na mniej niż rok”.
W momencie rozdysponowania obowiązuje cena z okresu rozdysponowania, a nie ze stanu na początek roku.
Kapustę do przerobu uszlachetniającego należy odnotować w tabeli 7 KOiZ („Zużycie produktów własnych…”) w kolumnie 14 („Przeznaczono na przerób: produkty surowe”), natomiast sprzedaż kapusty ukiszonej kodować 65-10-00 („Produkty uzyskane z przerobu uszlachetniającego”). Należy pamiętać o uwzględnieniu w zapisach poniesionych kosztów przerobu (kod 57-10-00 „Materiały do przetwórstwa roślin mające charakter kosztów bezpośrednich do wykorzystania w ramach działalności gospodarczej innej niż rolnicza bezpośrednio związanej z gospodarstwem, tzw. OGA”) oraz godzin pracy przeznaczonych na OGA. Jeżeli sprzedaż kiszonej kapusty prowadzona jest w ramach np. rolniczego handlu detalicznego, należy uwzględnić ten fakt w zapisach w tab. Informacje Ogólne KOiZ w odpowiednich podpunktach punktu 1.6.1 „Przychody ze sprzedaży produktów rolniczych”.
Jeśli są to śladowe ilości i ich wartość jest znikoma to należy nasiona pominąć. W przeciwnym przypadku (duża wartość nasion) nasiona te należałoby uważać za produkt uboczny uprawy i wpisać je do tab. 4 KOiZ „Uprawy” w kol. 10 „Zbiór: produkt uboczny”. Natomiast nasiona pozostawione w zapasie do wysiewu w roku następnym należy zakodować 64-22-00 („Nasiona stanowiące produkt uboczny”).
W miesiącu poprzedzającym sprzedaż należy zarejestrować przeklasyfikowanie loszek hodowlanych na tuczniki w tab. 5 KOiZ „Zwierzęta – miesięczne stany zwierząt”, (w ewidencji stanu zwierząt w końcu tego miesiąca uwidocznić stany grup zwierząt po dokonanym przeklasyfikowaniu), a w następnym miesiącu, w tab. Wpływy KWiW, zarejestrować sprzedaż tuczników.
Należy ustalić z rolnikiem kwotę środków pieniężnych niezbędną do bieżącego funkcjonowania gospodarstwa rolnego i tylko tę kwotę uwzględniać w zapisach.
Niespłacony kredyt krótkoterminowy nadal pozostaje kredytem krótkoterminowym.
Niezapłacone odsetki są zobowiązaniem krótkoterminowym.
Budynek po szkodach górniczych, który będzie remontowała kopalnia, tak jak wszystkie inne budynki, wycenić należy metodą kosztów odtworzenia, zgodnie z jego obecną wartością bieżącą, po pomniejszeniu o wartość straty wynikłej z powodu tąpnięcia wyrobiska górniczego.
O ile budynek jest użytkowany, to należy wpisać go do tab.4 SAiZ „Melioracje szczegółowe, budynki i budowle, środki transportowe, maszyny i urządzenia” i zakodować kodem z wykazu „1”. Jeśli natomiast zniszczenie jest tak duże, że budynek wyłączono z użytkowania, a kopalnia będzie go w najbliższym czasie remontowała, należy go wpisać do tab.6 SAiZ („Środki trwałe w budowie”) i zakodować kodem z wykazu „0”. Pod tym samym kodem (z Wykazu „0”) należy budynek odnotować w tab. 17 KOiZ „Środki trwałe w budowie: pozostałe”.
W momencie rozpoczęcia remontu we Wpływach należy wpisać wartość odszkodowania – z kodem 89-00-00 „Pozostałe przychody i koszty (niematerialne)”, podając w wyszczególnieniu „Finansowany przez kopalnię remont budynku po szkodach górniczych”, a w Wydatkach przyjąć (w tej samej wartości) usługę firmy zewnętrznej na rzecz remontu tego budynku pod takim kodem, pod jakim figuruje on w tab. 17 KOiZ.
Wartość otrzymanego (w naturze) odszkodowania (a także uznana wartość materiałów budowlanych i usług) powinna być równa różnicy między wartością bieżącą budynku po remoncie i przed remontem.
To czy określone narzędzie lub maszyna ma być zarejestrowane w SAiZ na stan początkowy nie zależy od jego wartości bieżącej w dniu spisu, lecz od jego wartości początkowej w cenach bieżących. W tab. 4 SAiZ „Melioracje szczegółowe, budynki i budowle, środki transportowe, maszyny i urządzenia” należy zaewidencjonować sprzęt, którego wartość początkowa w dniu spisu, czyli wartość identycznego lub zbliżonego sprzętu nowego, jest wyższa niż 300 euro (ok. 1200 zł) i który jest nadal używany w gospodarstwie (niezależnie od stopnia jego umorzenia).
Konieczne jest uzupełnienie wszystkich informacji dotyczących okręgu podatkowego.
AKTUALIZACJA 27.06.2023 Ładowacz czołowy samobieżny rejestrujemy jako środek transportowy (kod 16-90-nn „Pozostałe środki transportowe”).
Na koniec roku w SWAiZ pozostanie wartość 2 przełożonych rat kredytu do spłaty w roku następnym.
Tak.
Gdy przeznaczony on jest w przeważającej części na potrzeby gospodarstwa rolnego.
Beczkowóz – poidło należy zapisać jako urządzenie.
Tak, jako maszynę.
Pojedynczy „Bin” należy traktować jako budowlę. Jeśli natomiast „Bin” wchodzi w skład suszarni, jest wówczas urządzeniem.
Ogrodzenia zabezpieczające produkcję w gospodarstwie rolnym należy zarejestrować w tab. 4 SAiZ „Melioracje szczegółowe, budynki i budowle, środki transportowe, maszyny i urządzenia” używając kodu 15-21-nn. Ogrodzeń wokół domu, które nie chronią produkcji w gospodarstwie rolnym, nie uwzględniamy.
Należy zarejestrować zapas kodem ziarna odpowiedniego zboża. Pojawiający się komunikat o błędzie należy wyjaśnić, że było to zaprawiane ziarno siewne i niezużyty nadmiar został zniszczony ze względu na brak możliwości zagospodarowania.
Należy wprowadzić ziemniaki w dwóch wierszach z różnymi cenami, stosując ten sam kod.
Uprawa pieczarek nie jest produkcją cyklu krótkiego, tym samym nakłady na nią rozliczane są w ciągu roku bieżącego i co za tym idzie, nie rejestruje się ich w inwenturze.
Wartość grudniowej sprzedaży mleka należy zaewidencjonować w ostatnim dniu grudnia. Natomiast w przypadku gospodarstwa, które po raz pierwszy wchodzi do systemu Polski FADN, wartość grudniowej sprzedaży mleka z roku poprzedniego można pominąć, jako że sprzedaż miała miejsce w roku, w którym gospodarstwo jeszcze nie było w badaniach, ale wówczas wpłata otrzymana w roku bieżącym również musi być pominięta.
Należy podać dane zgodne z rzeczywistą sytuacją (np. jeśli zgnił cały zapas, pozostaje tylko zapis na SP) a pojawiający się w testach błąd wyjaśnić. Różnica w rozdysponowaniu może wynikać tylko ze strat naturalnych powstałych w trakcie przechowywania lub likwidacji zapasu z powodu braku możliwości zagospodarowania.
Opis „środki ochrony roślin” jest niewystarczający. Należy podać nazwę handlową i działanie np. Chwastox – herbicyd.
Ogródek przydomowy w siedlisku powinien być ujęty w tab. 1 SAiZ „Zasoby ziemi własnej” pod kodem 11-70-00 („Grunty pod zabudową mieszkalną i działalnością pozarolniczą”). Ogródek przydomowy jest zaliczany do działalności prywatnej, a więc zarówno nakłady, jak i przychody z nim związane są prywatną sprawą rolnika.
Nie można. Należy dokonać poprawki/korekty kodu w inwenturze na ziemniak ogólnoużytkowy zgodnie z procedurą.
Skoro produktem finalnym są suche nasiona do jedzenia, proponujemy potraktowanie tej działalności jako dyni oleistej i zastosowanie kodu 61-33-90 „Pozostałe rośliny oleiste”. Proszę zwrócić uwagę, że uprawa maku dla nasion przeznaczonych do spożycia (np. w wypiekach) też oznaczana jest tym kodem.
Bardzo kosztowne naprawy środków trwałych, które są w zasadzie remontami odtwarzającymi stan przed uszkodzeniem, mogą być traktowane jako remonty kapitalne, gdyż zwykle likwidacja uszkodzenia jest droższa niż poniesiona strata (w miejsce uszkodzonych starych części wstawia się nowe – droższe, a ponadto wymiana starego na nowy zespół jak np. silnik wydłuża okres użytkowania maszyny).
Do tabeli 18 KOiZ „Rejestr utraconych wartości oraz umorzeń” należy wpisać kwotę umorzenia niezapłaconego podatku tylko w przypadku umorzenia zobowiązania ze stanu początkowego (z roku ubiegłego) lub umorzenia przyznanego po terminie przypadającej (wg nakazu) płatności (gdy wcześniej, w miesiącu przypadającej płatności – w tab. Wydatki KWiW wpisano wymiar podatku oraz powstałe zobowiązanie).
W roku wysiewu uprawę kminku w czystym siewie należy potraktować jako wysianą oziminę i wpisać w tab. 4 KOiZ „Uprawy” w kol. 12 („Powierzchnia zimowej okrywy zielonej”), podając kod typu uprawy = 1 (polowa: w plonie głównym), natomiast kminek wysiany w roślinę ochronną jako wsiewka, należy również wpisać w kol. 12 tab.4 KOiZ, ale jako typ uprawy należy podać kod = 2 (polowa: przedplon, poplon, wsiewka). W obu wypadkach zbiór będzie miał miejsce dopiero w roku następnym.
Przykład z tabeli 4 KOiZ:
Kminek w czystym siewie (I rok uprawy)
Kminek we wsiewce (I rok uprawy)
Okres dodzierżawy (podobnie jak bieg kredytu czy pożyczki) rozpoczyna się zawsze w dniu postawienia do dyspozycji rolnika (ziemi lub pieniędzy) – zgodnie z umową zawartą między stronami.
Zawsze 4 cyfry np. 1975.
Nie. Tabela 12 KOiZ „Produkcja roślinna w toku – cykl krótki” przeznaczona jest tylko do notowania nakładów bezpośrednich poniesionych jesienią na jednoroczne uprawy ozime oraz pod rośliny jare, które wysiane będą dopiero na wiosnę roku następnego.
Tak.
Rejestrowana działalność polegająca na usługach transportowych wykonywanych przez rolnika jest działalnością pozarolniczą i nie może być ewidencjonowana w książkach rachunkowych gospodarstwa rolnego. Natomiast wykorzystanie ciężarówki na rzecz gospodarstwa rolnego powinno znaleźć odzwierciedlenie w odpowiednim zapisie w tab. 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego”.
Tego typu świadczenia są składnikami kosztu najmu. Zapisy liczby dni stołowania i zamieszkiwania należy prowadzić w tab.1 KOiZ „Zasoby i nakłady pracy oraz dni stołowania i zamieszkiwania pracowników zaangażowanych w działalność operacyjną”, a także (w razie zaistnienia zdarzenia) w tabelach: 13 KOiZ „Produkcja roślinna w toku – cykl długi” oraz 16 i 17 KOiZ „Środki trwałe w budowie…” pod kodami z grupy 76* „Stołowanie” i 77* „Zamieszkiwanie”. Koszt 1 dnia stołowania i koszt 1 dnia zamieszkiwania rejestruje się w tab. „Informacje Ogólne” KOiZ odpowiednio w punktach 3.3 i 3.4.
Wg średniej ceny sprzedaży „loco gospodarstwo” z okresu zdarzenia.
Tak, jeśli naprawa ta spowodowała przedłużenie okresu jego użytkowania.
Tak.
W gospodarstwie indywidualnym maksymalnie 2 osoby mogą być wskazane jako zarządcy. Zarządcą może być członek rodziny rolnika lub pracownik najemny stały.
Należy wpisać oba ciągniki.
Żyto ozime jest poplonem ozimym.
Tak, ale pozostałą część ziemniaków przeznaczoną na pasze należy oznaczyć kodem ziemniaków jadalnych.
Tak.
Należy dokonać zapisu powierzchni w tabeli 2 KOiZ „Powierzchnia ziemi wg tytułu i sposobu użytkowania” w kolumnie 9 „ugory na TUZ” lub 11 „odłogi”.
Takiej uprawy nie rejestrujemy w SAiZ, gdyż jest to uprawa wieloletnia a nie ozima. Rejestrujemy ją natomiast w tabeli 4 KOiZ „Uprawy” kodem 62-10-00. Jeżeli w bieżącym roku nie było zbioru, w kol.9 „Zbiór” należy wstawić 0, natomiast w kol.11 „Powód braku zbioru” należy wstawić kod 0 („nie dotyczy”).
Rolnik, który prowadzi produkcję zwierzęcą w obiektach użyczonych przez rodziców powinien odnotować w tabeli 9 KOiZ „Nieodpłatne przekazania do gospodarstwa rolnego” pochodzącą z daru oszacowaną kwotę czynszu za budynki do produkcji zwierzęcej, oznaczając ją odpowiednim kodem z wykazu 87-*.
Zakupy materiałów i usług związanych z nawozami zielonymi stosowanymi przed założeniem sadu można zakodować już w momencie zakupu kodem konkretnej inwestycji (ale wtedy uprawy tej nie należy pokazywać w tab. 4 KOiZ „Uprawy”).
Tak, zapis jest poprawny, ale (dla informacji) w kol. Wyszczególnienie prosimy napisać: olej napędowy – suma miesięcznych zakupów. Postępować tak można tylko wtedy, gdy wszystkie zakupy były w tej samej cenie.
Plantacji pomidorów szklarniowych założonej jesienią roku ubiegłego nie należy rejestrować w inwenturze ani w tabeli 2 „Nasadzenia drzew i krzewów plonujących w sadach i na plantacjach wieloletnich” ani w tabeli 11 „Produkcja roślinna w toku-cykl krótki” w SAiZ. Uprawę ewidencjonujemy w tab.4 KOiZ „Uprawy”.
Wydatki na remonty bieżące budynków obcych zapisywać należy (tak jak w przypadku remontów bieżących budynków własnych), kodem materiałów budowlanych 54-00-00 oraz usług remontowych 71-51-00.
W momencie gdy powstaje należność za sprzedany produkt i otrzymano tylko część wartości brutto, należy w tabeli Wpływy wypełnić kolumny 1-11, otrzymaną wpłatę w wartości brutto (kol. 12) oraz użyć kodu zapisu 2 (pozostaje należność).
W momencie wpływu kolejnej transzy (części należności) należy wpisać otrzymaną wpłatę w wartości brutto (kol. 12) oraz użyć kodu zapisu 3 (otrzymana należność z wcześniejszego wpływu).
W kol. 14, w przypadku rozliczania należności z roku bieżącego, należy podać L.p. i kolejny numer miesiąca (od 01 do 12), pod którym zapisano transakcję sprzedaży.
Wartość udziałów potrąconych z wartości odstawionego mleka do OSM należy zapisać w tabeli Wydatki KWiW – w miesiącu otrzymania rozliczenia w kol. 11 („Dokonane wypłaty w wartości brutto”), oznaczając je kodem 18-31-nn („Udziały i akcje w obcych jednostkach posiadane przez gospodarstwo rolne”).
W tabeli Wpływy KWiW, w miesiącu otrzymania rozliczenia, należy wpisać kodem mleka pełną kwotę otrzymaną za mleko (uwzględniając potrącenia na udziały).
W sytuacji gdy nie jest możliwe dokonanie rozdzielenia składki wg wartości budynków gospodarczych i mieszkalnych, koszt składki należy wyjątkowo uznać za koszt gospodarstwa rolnego.
Tak, liczba porządkowa we Wpływach i Wydatkach dotyczy określonego miesiąca np. stycznia.
W książkach rachunkowych w przypadku sprzedaży żywca należy podawać wyłącznie wagę żywą. Jeśli na fakturze podana jest waga poubojowa (wbc) należy dokonać jej przeliczenia na wagę żywą, posługując się podanymi w tabeli poniżej współczynnikami (stosowanymi przez GUS) według schematu:
waga żywa = wbc * współczynnik.
Uwaga: jeżeli na fakturze podana jest waga poubojowa (wbc) ale jest znana waga żywa to przeliczenie według współczynników nie jest konieczne (z konieczności są one uśrednione i w konkretnych przypadkach mogą generować zawyżone lub zaniżone wartości) – należy wykazać wagę żywą według wiedzy rolnika.
Zaliczkę należy zakodować odpowiednim kodem ziemi.
W tabeli Wpływów otrzymaną pszenicę należy oznaczyć kodem dotacji z tytułu klęsk żywiołowych („29-31-nn”), natomiast w tabeli Wydatków kodem paszy („52-11-10”) lub kodem materiału siewnego („51-10-00”).
Jeśli jest to koszt gospodarstwa domowego nie należy go rejestrować w książkach rachunkowości rolnej. Jeśli jednak dotyczy również gospodarstwa rolnego, należy rozdysponować koszty i w KWiW zapisać pełną opłatę kodem 82-50-00 „Opłata za kanalizację lub wywóz ścieków”, a w tabeli 11 KOiZ „Rozdysponowanie kosztów wspólnych” rozdzielić na gospodarstwo domowe i rolne używając tego samego kodu.
Jest to koszt produkcji zwierzęcej, należy użyć kodu 71-29-00 „Pozostałe usługi do produkcji zwierzęcej”.
W tabeli Wpływów KWiW należy wpisać tylko kwotę należną za usługowy odchów zwierząt i oznaczyć kodem 71-21-1*.
Zajęte przez komornika pieniądze za mleko kodujemy w tabeli Wpływów kodem mleka, a w tabeli Wydatków kodem składki obowiązkowej KRUS.
Ubezpieczenie NW rolnika jest wydatkiem osobistym, natomiast NW pracownika najemnego jest kosztem jego najmu.
AKTUALIZACJA 31.01.2020 W tab. 3 KOiZ rejestrujemy wymiar podatku rolnego na podstawie nakazu podatkowego. W tab. Wydatki KWiW ewidencjonujemy podatek w faktycznie zapłaconej wysokości. W przypadku wystąpienia komunikatu o błędzie, należy podać w wyjaśnieniu przyczynę różnicy (np. ulga z tytułu zakupu ziemi).
Należy ustalić z rolnikiem najbardziej prawdopodobny cel przeznaczenia materiałów budowlanych i oznaczyć odpowiednio kodem.
Tak, koszt ten należy uwzględniać w wydatkach oznaczając odpowiednim kodem 85-1* „Odsetki i prowizje od kredytów/pożyczek”.
Tak, raty kredytu i odsetki należy rejestrować oddzielnie.
Wydzielone składniki należy rejestrować oddzielnie zgodnie z zapisem na fakturze VAT.
Należy zapisać „sprzedaż” słomy w KWiW w tabeli Wpływy oraz „zakup” obornika indyczego w KWiW w tabeli Wydatki. Cena sprzedaży musi być równa cenie zakupu, oszacowana na podstawie cen funkcjonujących na rynku w danym regionie.
Wydzielone składniki usługi inseminacyjnej należy rejestrować oddzielnie zgodnie z zapisami na fakturze VAT.
Jest to środek płatniczy traktowany jako gotówka, stąd też w KWiW w tabeli Wpływy należy ją rejestrować kodem odstawionego mleka.
W tabeli Wydatki należy zapisać orientacyjną wartość wydatku związaną z otrzymanymi środkami produkcji, a po otrzymaniu faktury VAT w miesiącu rozliczenia z cukrownią, skorygować wcześniej wprowadzone zapisy i dokonać pełnego rozliczenia.
Tak, jeśli cena jest ta sama.
Jest to przykład dzierżawy, której kosztem jest m. in. podatek rolny płacony do gminy (kod czynszu dzierżawnego).
Zakup ratalny, który nie jest związany z zawarciem umowy kredytowej z bankiem przez kupującego należy traktować jak każdy inny zakup. W dniu wejścia towaru do gospodarstwa pokazuje się wartość wydatku w KWiW oraz w ostatnich kolumnach zaznacza się, że powstaje zobowiązanie. Spłatę kolejnej raty należy traktować jako spłatę zobowiązania kodując je kodem zakupionego towaru. W przypadku zakupu ratalnego związanego z zawarciem umowy kredytowej ewidencjonujemy wpływ kredytu, a spłatę zobowiązania (raty kredytu) kodujemy kodem pobranego kredytu. Jeśli w bieżącym roku raty nie zostały spłacone, należy zapisać zobowiązania w SWAiZ.
Więcej informacji i przykłady zapisów można znaleźć w „Instrukcji prowadzenia zapisów…” na Schemacie 5 „Zakup ratalny środka trwałego”.
Pracę pracowników dorywczych zatrudnionych do realizacji inwestycji zapisujemy kodem określonej inwestycji.
Zgodnie z zasadami rachunkowości, wpływ (sprzedaż) powinno się ewidencjonować w dniu wyjścia produktu z gospodarstwa. W tym samym momencie powstaje należność jeśli rolnik nie otrzymał od razu zapłaty, która likwidowana jest dopiero w momencie pełnego jej zwrotu. Wyjątkiem jest rozliczenie sprzedaży mleka, jeśli pełne rozliczenie ma miejsce w następnym miesiącu.
Sprzedaż noclegów i wyżywienia w gospodarstwach agroturystycznych ewidencjonujemy kodem 71-60-00.
Tak, należność za maszynę sprzedaną w ubiegłym roku należy zakodować w SAiZ (Tab. 14 „Należności i pozostałe aktywa finansowe”) kodem środka trwałego pod którym środek ten figurował przed sprzedażą.
Kodem 71-79-00 „Usługi transportowe pozostałymi pojazdami mechanicznymi”.
W przypadku otrzymania jednego nakazu płatniczego na ziemię własną i dodzierżawioną, gdzie nie zostały wydzielone grunty własne i dodzierżawione, należy wypełnić wiersz nr 3 tabeli 3 KOiZ „Podatek rolny”. W przypadku, gdy wyodrębnione zostały grunty własne i dodzierżawione, należy wypełnić wiersz 1 i 2 tabeli 3 KOiZ „Podatek rolny”.
W KWiW należy wpisać ilość piskląt widniejącą na fakturze, ilość rzeczywistą natomiast należy wpisać w KOiZ.
Do czasopism fachowych stosuje się kod 89-00-00.